غزوه بنی قریظه و اعتبارسنجی گزارش های مشهور تاریخی درباره آن (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

پس ازهجرت پیامبر خدا (ص) به مدینه،  بین پیامبر (ص) و مشرکان و کافران حدود هشتاد برخورد نظامی روی داد که از سی برخورد به «غزوات» یاد می شود. یکی از غزوه ها، غزوه بنی قریظه است. پیامبر (ص) پس از پیمان شکنی یهودیان بنی قریظه، در صدد مجازات آنان برآمد. درباره سر انجام این جنگ در منابع تاریخی، دو نوع گزارش وجود دارد: الف) کشته شدن مردان و اسارت زنان و کودکان؛ ب) کشته شدن جنگجویان و اسارت زنان و کودکان. یادآوری می شود که برخی از مستشرقان این دو گزارش را دستاویز قرار داده و چهره ای خشن از پیامبر (ص) ارائه کرده اند. این پژوهش با استفاده از روش توصیفی تحلیلی به ارزیابی گزارش های تاریخی، سنجش آن ها توسط عقل، مقایسه آن ها با سیره پیامبر (ص) در جنگ ها و تأمّل در آیات قرآنیِ مربوط به این غزوه مبادرت کرده است. یافته ها نشان داد که در این غزوه، قتل عامی صورت نگرفته، بلکه در میدان نبرد و هنگام درگیری، عدّه ای از یهودیان بنی قریظه کشته شده و عدّه ای نیز اسیر گردیده اند.