تحلیل تأثیر راه های باستانی در شکل گیری استقرارگاه های باستانی و تاریخی الشتر (مبتنی بر تحلیل های فضایی SIG)

چکیده

دشت الشتر منطقه ای سرسبز و پرآب، با آب و هوای مطبوع و خاک غنی است که از دوران پیش ازتاریخ تاکنون همواره مسکن اقوام و گروه های مختلف انسانی بوده است. موقعیت قرارگیری دشت الشتر و هم جواری با مناطق شمالی زاگرس، مرکز فلات، جنوب غرب ایران و بین النهرین از دیرباز به این منطقه اهمیت ارتباطی خاصی بخشیده است. نگارندگان پس از تشریح وضعیت اقلیمی و وضعیت راه های باستانی و تاریخی دشت الشتر، نحوه پراکنش استقرارگاه های باستانی و تاریخی دشت الشتر را در ارتباط با آن تحلیل نموده اند. در این راستا با استفاده از نرم افزار ArcGIS نسخه 10.3 موقعیت قرارگیری هر محوطه در الشتر مشخص شده است. خروجی نرم افزار، چهار نقشه در ادوار مس سنگی، مفرغ و آهن، تاریخی و اسلامی است. پس از بررسی های انجام شده، مسیر تقریبی راه باستانی در دشت الشتر که مسیر ارتباطی شمال به جنوب زاگرس مرکزی بوده مشخص شده است. تحلیل فاصله هر محوطه از این راه باستانی مشخص کرد که بیشتر محوطه های باستانی دشت الشتر از دوره اسلامی در امتداد این مسیر شکل گرفته اند. داده های این پژوهش براساس بررسی باستان شناسی است که توسط علی سجادی در سال 1376شمسی، بررسی باستان شناسی داوود داوودی در دو فصل در سال های 1385 و 1386 شمسی و همچنین بررسی مجدد نگارندگان در دشت الشتر گردآوری شده است.