اتحاد مسلمانان از موضوعات مورد توجه قرآنکریم و سایر متون اسلامی از جمله نهج البلاغهاست. این دعوت مبناهایی از قبیل وجود، خدا، جهان، انسان و وظیفه شناختی دارد. مبانی توجیه کنندگان نظری یک اندیشه یا یک اقدام اند. البته ضرورتی ندارد که همه مبانی به بیان درآیند، بلکه از نحوه دعوت و عمل می توان به بازخوانی آنها توفیق یافت. در این مقاله ربط و نسبت این مبانی بررسی شده اند. این مبانی دعوت مسلمانان به اتحاد را امری موجه و ضروری می کنند؛ برای مثال در مبنای خداشناختی، لازمه اعتقاد به توحید سریان آن در همه سپهرهای زندگی از جمله سپهر اجتماعی است که هم گرایی یکی از نمودهای بارز آن است.