چکیده کالاهای قاچاق از مناطق مرزی وارد می شوند، بنابراین، مرزها از این لحاظ دارای اهمیت زیادی هستند. از مناطق مرزی مهم خاورمیانه که دست خوش حوادث گوناگونی بوده است، مناطق مرزی ایران با کشورهای همسایه اش است. قاچاق در کشور ایران به دلیل شرایط خاص جغرافیایی برای ورود و خروج کالا و نبود شرایط با ثبات در کشورهای همسایه، بسیار قابل توجه است. هدف این تحقیق، بررسی وجود یا عدم وجود رابطه بین میزان فاصله روستاهای بخش خاو و میرآباد مریوان از مرز و اثرگذاری قاچاق در آن ها است. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و بنا بر روش توصیفی و همبستگی است. روستاهای بخش خاو و میرآباد شهرستان مریوان جامعه آماری این تحقیق است. برای گردآوری اطلاعات با توجه به فاصله روستاها از مرز با روش نمونه گیری طبقه بندی شده و به صورت تصادفی 5 روستا انتخاب و برای پرسشگری با استفاده از رابطه کوکران 140 خانوار به عنوان نمونه مورد سؤال قرار گرفته اند. یافته های تحقیق نشان می دهد که رابطه ای معکوس میان میزان درآمد، قاچاق کالا و فاصله از مرز با ضریب 499/0- در روش پیرسون و 580/0- در روش اسپیرمن با سطح معناداری 01/0 وجود دارد. همچنین بین تعداد افراد مشغول به قاچاق در روستاها و میزان فاصله از مرز، رابطه معناداری مشاهده شد. به این صورت که در روستاهای نزدیک مرز، تعداد افراد مشغول به قاچاق کالا افزایش پیدا می کند، تا جایی که به 100 درصد می رسد و با فاصله گرفتن از مرز در روستاهای با فاصله متوسط یا دور از مرز، این میزان کاهش پیدا می کند، تا جایی که به 3/33 درصد (حدود یک سوم) کاهش پیدا می کند. این یافته ها نشان دهنده اثرگذاری قاچاق کالا در روستاهای مرزی نسبت به روستاهای دورتر از مرز است. با توجه به یافته های پژوهش راهکارهای اجرایی مناسب فعالیت های اشتغالی جایگزین قاچاق با توجه به توانمندی های منطقه است .
