کمال گرایی سازش نایافته

رفتار اهمال ­ کاری- به تعویق انداختن مسؤولیت ­ هایی که افراد موظف به انجام آنها هستند- دارای ابعاد متفاوتی است که یکی از آنها، تأخیر در انجام فعالیت­های مربوط به امور تحصیلی است. اهمال­کاری به طور حتم مانع از بروز توانمندی­های دانشجویان در فرایند یادگیری و شکوفایی استعدادهای آن­ها می­شود؛ لذا به منظور مقابله با چنین رفتاری، تعیین علل و همبسته­های آن لازم و ضروری است. در این راستا، هدف از انجام پژوهش حاضر، تعیین میزان ارتباط اهمال­کاری تحصیلی با کمال­گرایی (سازش­یافته/ سازش­نایافته) و جایگاه مهارگذاری و نیز میزان پیش­بینی پذیری آن بر اساس متغیرهای مذکور است. بدین­منظور، نمونه ای مشتمل بر 310 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه کاشان (179 دختر و 131 پسر) به شیوه نمونه­گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم، انتخاب شدند . به منظور جمع­آوری اطلاعات، از پرسشنامه­های اهمال کاری تحصیلی سولومون و راثبلوم - مقیاس دانشجو ( PASS )، کمال­گرایی هیل و همکاران و جایگاه مهارگذاری راتر استفاده شد. همچنین، برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از شاخص­های آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده گردید. نتایج پژوهش حاکی از آن است که نمره کل کمال گرایی با اهمال کاری تحصیلی رابطه مثبت معناداری دارد. همچنین، بین بعد سازش­یافته کمال گرایی و اهمال­کاری تحصیلی رابطه منفی معنادار و بین بعد سازش­نایافته کمال­گرایی و اهمال کاری تحصیلی رابطه مثبت معناداری وجود دارد. بین جایگاه مهارگذاری با اهمال­کاری تحصیلی نیز رابطه منفی معناداری وجود دارد. همچنین، نتیجه تحلیل رگرسیون نشان داد که اهمال­کاری تحصیلی توسط دو بعد کمال­گرایی سازش­نایافته و سازش­یافته و جایگاه مهارگذاری قابل پیش­بینی است .

هدف از پژوهش حاضر بررسی مدل ساختاری اضطراب اجتماعی بر اساس کمال گرایی سازش نایافته و راهبردهای غیرانطباقی تنظیم شناختی هیجان با نقش میانجی نشخوار فکری بود. مطالعه حاضر از نوع مطالعات همبستگی- به روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری در این پژوهش شامل دانش آموزان دختر دوره متوسطه شهرستان کاشان در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. حجم نمونه بر اساس مدل کلاین(2016) و با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی 342 نفر انتخاب شد. ابزار گردآوری داده های پژوهش شامل سیاهه اضطراب اجتماعی(کانر و همکاران، 2000)، سیاهه کمال-گرایی(هیل و همکاران، 2004)، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجانی(گرانفسکی و کرایج، 2007) و مقیاس پاسخ نشخوار فکری(نولن-هوکسما و مارو، 1991) بود. تحلیل آماری داده ها با استفاده از نرم افزار AMOS انجام گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که اثر مستقیم کمال گرایی سازش نایافته(371/0=β و 001/0=sig)، تنظیم شناختی هیجان غیرانطباقی(186/0=β و 043/0=sig) و نشخوار فکری(163/0=β و 019/0=sig) بر اضطراب اجتماعی به صورت مثبت معنادار بود. همچنین نتایج نشان داد که نشخوار فکری در رابطه بین کمال گرایی سازش نایافته(حد پایین 003/0 و حد بالا 068/0، 012/0=sig) و راهبردهای غیرانطباقی تنظیم شناختی هیجان(حد پایین 023/0 و حد بالا 184/0، 020/0=sig) با اضطراب اجتماعی نقش میانجی دارد. همچنین مدل نهایی پژوهش از برازش مطلوبی برخوردار بود(070/0=RMSEA و 05/0>P-value) و 41 درصد اضطراب اجتماعی به وسیله کمال گرایی سازش نایافته و راهبردهای غیرانطباقی تنظیم شناختی هیجان با نقش میانجی نشخوار فکری تبیین می شود. بنابراین اضطراب اجتماعی نوجوانان متاثر از کمال گرایی سازش نایافته، راهبردهای غیرانطباقی تنظیم شناختی هیجان و نشخوار فکری است.