کودک با نیاز ویژه

آموزه های دینی اسلام تاکیدات خاصی بر جایگاه خانواده در امر تربیت فرزند ان و نقش تأثیر گذار والدین در شکل گیری هویت فرزندان و توانمند ساختن آنان جهت کسب شایستگی های لازم در مسیر دستیابی به حیات طیبه دارند . با توجه به نارسایی های جسمی، ذهنی و رفتاری کودکان و دانش آموزان با نیازهای ویژه ، تولد هر یک از این کودکان علاوه بر تحمیل بار هزینه های مادی و معنوی به جامعه، نیازمند سخت کوشی های چند جانبه خانواده جهت پاسخگویی به نیازها می باشد . قطعاً تربیت این گروه از افراد در سنین مختلف رشدی از پیچیدگی های خاصی برخوردار است و تحقق مطلوب امر تربیت در راستای توانمند سازی این گروه از افراد نیازمند، دارا بودن بینش و معرفت لازم از سوی اولیاء و تعامل تنگاتنگ آنان با سایر متولیان امر تعلیم و تربیت در سطح جامعه می باشد. بدین منظور این مقاله تلاش دارد با بهره گیری از آموزه های دینی اسلام به تبیین جایگاه خانواده قبل از تولد جهت پیشگیری از تولد فرزند معلول و پس از تولد جهت چگونگی مواجهه مناسب در راستای توانمندسازی و به حداقل رساندن آسیب های جسمانی، اجتماعی و اخلاقی فرزند معلول در تعامل با نهادهای متکفل امر تعلیم و تربیت بپردازد.

زمینه و هدف: داشتن یک کودک با نیاز ویژه برای خانواده تنش هایی را به وجود می آورد و بر کارکرد خانوادگی و روابط والدین با یکدیگر تأثیر منفی می گذارد، ازاین رو هدف پژوهش حاضر مطالعه کیفیت زندگی والدین دارای بیش از یک کودک با نیاز ویژه بود.  روش : مطالعه حاضر از نوع علی - مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل تمامی والدین کودکان با بیش از یک فرزند با نیازهای ویژه و والدین کودکان بهنجار استان کردستان در سال تحصیلی 95-1394 بودند که از بین آنها 160 زوج والدین (82 زوج والدین کودکان با نیاز ویژه و 78 زوج والدین کودکان بدون نیازهای ویژه) از طریق نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان سلامت جهانی (1996) استفاده شد. تحلیل داده های پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغیری انجام شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد کیفیت زندگی والدین دارای بیش از یک فرزند با نیاز ویژه تفاوت معناداری نسبت به والدین کودکان بهنجار داشت ؛ بدین معنا که والدین کودکان با نیاز ویژه در ابعاد سلامت جسمانی (0/0001 (p < ، روابط اجتماعی (0/0001 (p < ، سلامت روانی (0/0001 (p < ، و سلامت محیط (0/0001 (p < تفاوت معناداری در مقایسه با والدین کودکان بهنجار داشتند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر حضور کودکان دارای نیازهای ویژه در خانواده بر سلامت روانی و کیفیت زندگی والدین و سایر اعضای خانواده تأثیر منفی می گذارد، بنابراین شناسایی نیازهای این خانواده ها و حمایت از آنها دارای اهمیت است.