ریتم های زیستی

همه چیز در جهان حرکت موزون دارد. با نگاهی دقیق به دنیای اطراف پی می بریم که حیات و زندگی به شکل فعالیت دوره ای با آهنگی منظم است. هدف این مقاله بررسی رابطه بین ریتم های شبانه روزی دانش آموزان با عملکرد تحصیلی آنان است. روش این پژوهش می باشد. جامعه این تحقیق را دانش آموزان دختر اول راهنمایی منطقه 12 شهر تهران تشکیل می دهد که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 70 نفر انتخاب شد. برای سنجش نوع ریتم شبانه روزی دانش آموزان اعم از نوع صبح گاهی و عصرگاهی از پرسشنامه هورن و استبرگ (1976) استفاده شد. عملکرد تحصیلی دانش آموزان نیزاز طریق آزمون دقّت سنج تولزپیرون، آزمون محاسبات ریاضی، تست حافظه بینایی (دیداری) و تست حافظهکلامی (گفتاری) سنجیده شد. جهت مقایسه ی ریتم های شبانه روزی دانش آموزان (صبح کار و عصرکار) از آزمون t و به منظور مقایسه ی رابطه ریتم شبانه روزی و نوبت ارزیابی در دانش آموزان از تجزیه و تحلیل واریانس (ANOVA) استفاده شد. نتایج نشان داد که بین نوع چرخه شبانه روزی و عملکرد تحصیلی شامل حافظه کلامی، عملکرد ریاضی و دقّت رابطه وجود دارد. لیکن با حافظه دیداری رابطه معناداری وجود ندارد. هم چنین بین عملکرد تحصیلی دانش آموزان صبح کار و عصرکار تفاوت معناداری وجود دارد؛ بنابراین، لازم است مدیران و متصدیان آموزشی به منظور بهینه کردن فرایندهای یادگیری و یاددهی وبرنامه ریزی مفید از ساعات پربازده و کم بازده دانش آموزان اطلاع داشته باشند.