قواعد و اصول تخریج

تخریج یعنی خارج کردن متن ها، موضوعات، محتواها و طرق متعدد حدیث از مصادر آن. این موضوع، ابتدا زیرمجموعه قواعد الحدیث یا درایةالحدیث بوده و اکنون، دانشی مستقل به حساب می آید. کاربرد تخریج، آسیب شناسی و اعتباریابی حدیث است. اهل سنّت در روشمندسازی و به کارگیری این دانش فعالیت های فراوانی داشته اند که شناخت آن برای تولید دانش تخریج شیعی ضروری است. یکی از حوزه های تلاش اهل سنّت در دانش تخریج، نگارش منابع نظری متعدّد است. بر این اساس، پژوهشی جامع جهت شناسایی منابع نظری این دانش ضروری است. هدف این پژوهش، تبیین معنای تخریج و معرفی تحلیلی مهم ترین کتاب های تألیف شده در مباحث نظری دانش تخریج است. فایده آن، علاوه بر تبیین جایگاه این دانش، ارائه سرنخ های پژوهشی برای انجام تحقیقات شیعی است. بخش اول این مقاله به واژه پژوهی تخریج پرداخته است و در بخش دوم با بررسی متن و مقدمه کتاب ها، برای نخستین بار، معرفی جامع، تحلیلی و مقایسه ای از مهم ترین منابع نظری تخریج ارائه می گردد.