فرسایش آبی

به علت فعالیت مداوم فرسایش، عوارض ناهمواری ها هیچ وقت ثابت نیستند، ازبین انواع فرسایش، رخداد فرسایش آبی از فرایندهای تاثیر گذار در تغییر چهره دامنه ها می باشد. از این رو در تحقیق حاضر با هدف شناسایی مهم ترین رخساره های فرسایشی و عوامل موثر در شکل گیری و تشدید انواع فرسایش جهت معرفی راهبرد های کنترل و مبارزه با فرسایش در منطقه که گستره وسیعی از نهشته های لسی را در استان گلستان شامل می شود اقدام شده است. بدین منظور با استفاده از نقشه ها و تصویر ماهواره ای لندستETM Plus مربوط به دوره زمانی 2002 و بهره گیری از تکنیک های سامانه اطلاعات جغرافیایی و بسته نرم افزاری ILWIS، خصوصیات ژئومورفولوژی و رخساره های فرسایشی در منطقه مورد مطالعه مشخص گردیده و رابطه بین آن ها از طریق تجزیه و تحلیل همبستگی و ایجاد روابط رگرسیونی مشخص شده است. به طوری که شکل، شیب، جهت اراضی، مقدار بارندگی، تیپ گیاهی و تراکم گیاهی و کاربری اراضی در مناطق لسی به عنوان متغیرهای مستقل و هر یک از رخساره های فرسایش آبی شامل فرسایش های ورقه ای، شیاری، خندقی، آبراهه ای و بالاخره بیرون زدگی سنگی به عنوان متغییرهای وابسته بوده اند. بر اساس نتایج به دست آمده مشخص شده است که خصوصیات ژئومورفولوژی لس های منطقه در گذشته و هم چنین در آینده با توجه به تغییر کاربری غیر اصولی توسط عامل انسان از یک طرف و تغییرات کاهشی پوشش گیاهی به ویژه تراکم آن از سوی دیگر موجب تشدید فرسایش آبی و شکل گیری و گسترش انواع رخساره های فرسایش آبی به ویژه فرسایش خندقی و افزایش وسعت رخساره بیرون زدگی سنگی در منطقه می شود. به طوری که این امر موجب تغییرات کاملا بارز در وضعیت و به علت فعالیت مداوم فرسایش، عوارض ناهمواری ها هیچ وقت ثابت نیستند، ازبین انواع فرسایش، رخداد فرسایش آبی از فرایندهای تاثیر گذار در تغییر چهره دامنه ها می باشد. از این رو در تحقیق حاضر با هدف شناسایی مهم ترین رخساره های فرسایشی و عوامل موثر در شکل گیری و تشدید انواع فرسایش جهت معرفی راهبرد های کنترل و مبارزه با فرسایش در منطقه که گستره وسیعی از نهشته های لسی را در استان گلستان شامل می شود اقدام شده است. بدین منظور با استفاده از نقشه ها و تصویر ماهواره ای لندستETM Plus مربوط به دوره زمانی 2002 و بهره گیری از تکنیک های سامانه اطلاعات جغرافیایی و بسته نرم افزاری ILWIS، خصوصیات ژئومورفولوژی و رخساره های فرسایشی در منطقه مورد مطالعه مشخص گردیده و رابطه بین آن ها از طریق تجزیه و تحلیل همبستگی و ایجاد روابط رگرسیونی مشخص شده است. به طوری که شکل، شیب، جهت اراضی، مقدار بارندگی، تیپ گیاهی و تراکم گیاهی و کاربری اراضی در مناطق لسی به عنوان متغیرهای مستقل و هر یک از رخساره های فرسایش آبی شامل فرسایش های ورقه ای، شیاری، خندقی، آبراهه ای و بالاخره بیرون زدگی سنگی به عنوان متغییرهای وابسته بوده اند. بر اساس نتایج به دست آمده مشخص شده است که خصوصیات ژئومورفولوژی لس های منطقه در گذشته و هم چنین در آینده با توجه به تغییر کاربری غیر اصولی توسط عامل انسان از یک طرف و تغییرات کاهشی پوشش گیاهی به ویژه تراکم آن از سوی دیگر موجب تشدید فرسایش آبی و شکل گیری و گسترش انواع رخساره های فرسایش آبی به ویژه فرسایش خندقی و افزایش وسعت رخساره بیرون زدگی سنگی در منطقه می شود. به طوری که این امر موجب تغییرات کاملا بارز در وضعیت و نظم دامنه ها در مناطق لسی قلمداد می گردد. دامنه ها در مناطق لسی قلمداد می گردد

بهره برداری بیش از حد از منابع طبیعی در سال های اخیر منجر به تشدید فرآیند بیابان زایی گردیده است و برای مقابله با آن یک عزم جدی و فراگیر لازم است. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت بیابان زایی منطقه بهاباد با استفاده از مدل ایرانی ارزیابی پتانسیل بیابانزایی (IMDPA) با تأکید بر معیارهای فرسایش آبی و بادی می باشد. این موضوع ضمن ارزیابی وضعیت فرسایش پذیری منطقه می تواند به شناسایی عوامل و شاخص های مهم در بروز بیابانزایی کمک نموده و مناطق بحرانی جهت انجام اقدامات کنترلی و مؤثر را تعیین نماید. ارزیابی پتانسیل بیابانزایی اراضی به صورت کمّی و کیفی در قالب واحدهای کاری و تحت شرایط اقلیمی خشک انجام گرفت. در مورد معیار فرسایش آبی چهار شاخص نوع و تراکم فرسایش آبی، تراکم زهکشی، نوع استفاده از اراضی و تراکم پوشش گیاهی و در مورد معیار فرسایش بادی نیز سه شاخص ظهور رخساره فرسایشی، تراکم پوشش غیرزنده و تعداد روزهای گرد و خاک بررسی شد. نتایج حاصل از این ارزیابی نشان داد که در بخش معیار فرسایش آبی، بالغ بر 61 درصد منطقه از نظر شدت پتانسیل بیابانزایی در وضعیت متوسط و حدود 39 درصد منطقه از این نظر در وضعیت زیاد قرار دارد. در بخش معیار فرسایش بادی، قسمت عمده منطقه (8/97درصد)، از نظر پتانسیل بیابانزایی در وضعیت زیاد قرار دارد. نتایج این مطالعه نشان داد که معیار فرسایش بادی بیشتر از معیار فرسایش آبی در بیابانزایی منطقه مؤثر است. علاوه بر آن پوشش سطح زمین هم از نظر معیار فرسایش آبی (شاخص پوشش گیاهی) و هم از نظر معیار فرسایش بادی (شاخص تراکم پوشش غیر زنده و پوشش گیاهی) نقش مهمی در رخداد پدیده بیابانزایی در عرصه مطالعاتی دارد و در مجموع اگرچه عوامل طبیعی در این منطقه سهم مهمی در بیابانی شدن اراضی داشته اند، اما پارامترهای انسانی و مدیریتی علاوه بر تأثیر مستقیم در تخریب اراضی و بیابان زایی، به طور غیر مستقیم در تشدید اثرات عوامل طبیعی عمل کرده اند.

امروزه فرسایش آبی به عنوان یکی از مسائل مهم در کشاورزی و آبخیزداری مطرح است و محققان با انجام تحقیقات مختلف به دنبال راهکارهایی برای به حداقل رساندن آن هستند. شاخص فرسایندگی باران مهم ترین عامل تأثیرگذار بر فرسایش خاک بوده و تابعی از خصوصیات فیزیکی باران می باشد. جهت کمّی کردن عامل فرسایندگی باران شاخص های مختلفی توسعه داده شده اند که انتخاب شاخص مناسب با توجه به شرایط اکولوژیکی منطقه حائز اهمیت است. تحقیق حاضر به منظور تخمین ضریب فرسایندگی باران بر اساس بررسی ارتباط بین شاخص های مبتنی بر مقدار و عامل فرسایندگی معرفی شده توسط ویشمایر و اسمیت (EI 30 ) و پهنه بندی ضریب فرسایندگی باران با روش های مختلف قطعی و زمین آمار در استان فارس انجام شده است. بررسی روابط رگرسیونی بین عوامل ذکرشده، نشان داد که شاخص فورنیه با ضریب تبیین 80/0، همبستگی بالایی با ضریب فرسایندگی (R ) دارد. در نتیجه بر اساس معادله حاصل شده،R  هر ایستگاه محاسبه شد. در نهایت روش تابع پایه شعاعی با مدل نواری کاملاً منظم بر اساس جذر میانگین مربعات خطا پایین تر و ضریب تبیین بالاتر نسبت به روش های دیگر انتخاب شد . براساس نقشه ضریب فرسایندگی باران بیشترین میزان فرسایندگی در قسمت شمال استان و کمترین مقدارآن در ناحیه ی شرق و شمال شرق می باشد. همچنین 44 د رصد استان دارای فرسایندگی متوسط و 10 درصد در معرض فرسایش زیاد می باشد.

درمیان فرایندهای مختلف تخریب اراضی، فرسایش خاک تهدیدی جدی برای حفاظت منابع خاک و آب کشورمان است، که با تشدید بهره برداری انسان از طبیعت از اوائل قرن بیستم، اثرات منفی خود را بر اکوسیستم حیاتی وارد ساخته است و یکی از فرایندهای پیچیده و خطرساز محیطی است. در تحقیق مورد نظر با روش تحقیق تحلیلی-توصیفی و استفاده از مدل پسیاک در مطالعه فرسایش در مقایسه با سایر روش ها و مدل های تجربی با مطالعه تاثیر 9 عامل مهم و موثر در فرسایش خاک و تولید رسوب از طریق امتیازدهی عددی درون لایه ای به عوامل نه گانه موثربر فرسایش درقسمت های مختلف حوضه سفیدرود ارزیابی گردید. سپس نقشه های پهنه بندی فرسایشی و لندفرم و نیز نقشه های پهنه بندی عوامل نه گانه استخراج گردید. نتایج حاصل از مطالعه نشان می دهد که 77 درصد از اراضی لندفرم های جلگه ای در منطقه با فرسایش بسیارکم و 23 درصد دارای فرسایش کم هستند و در لندفرم کوهپایه ای 14 درصد فرسایش بسیار زیاد 55 درصد با فرسایش زیاد، 31 درصد در مناطق با فرسایش متوسط و کم قرار دارند و در لندفرم کوهستانی 17 درصد اراضی دارای فرسایش بسیار زیاد، 58 درصد در فرسایش زیاد و 25 درصد در فرسایش متوسط قرار دارند. همانطور که دیده می شود هر چه ارتفاع افزایش می یابد نوع فرسایش از فرسایش بسیار کم به فرسایش بسیار زیاد تبدیل می گردد و این به مفهوم وجود مشکلات فراوان در مراتع و منابع طبیعی است. به طور کلی با توجه به مطالعه عوامل نه گانه موثر در مدل فرسایش خاک (پسیاک) این نتیجه بدست می آید که مناطق کوهستانی و کوهپایه ای حساسیت بیشتری نسبت به فرسایش داشته و عوامل موثر بر فرسایش در این مناطق فعالیت بیشتری دارند.

فرسایش خاک از مشکلات زیست محیطی موجود در استان خراسان شمالی و حوضه آبخیز بدرانلوست. بررسی ها نشان می دهد سالیانه حدود 461574 تن خاک از زمین های حاصلخیز لُسی حوضه بدرانلو فرسایش می یابد که به کاهش حاصلخیزی خاک و انباشت رسوبات منجر شده و رسوبات حاصل از فرسایش موجب کاهش عمر مفید سدها و سازه های آبی بخش پایاب حوضه می شود. در این پژوهش که با هدف ارزیابی کمّی فرسایش آبی در حوضه بدرانلو انجام شده، از روش تجربی پتانسیل فرسایش([1]EPM ) استفاده شده است. در پژوهش حاضر ضمن ارزیابی کمّی فرسایش آبی خاک، مقدار رسوب ویژه برای زیرحوضه ها و کل حوضه آبخیز بدرانلو در نرم افزار ILWIS 3.3 محاسبه و نقشه مقدار رسوب ویژه حوضه (GSp) تهیه شد؛ سپس ضمن تحلیل فرسایش زمین شناسی و فرسایش تشدیدی در آنالیز آماری و بررسی نقش عوامل توپوگرافی در شدت فرسایش خاک، از روش ANOVA در نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج به دست آمده وضعیت نگران کننده ناپایداری بوم شناختی را در سطح حوضه گوشزد کرده است؛ به گونه ای که میانگین سالیانه فرسایش آبی خاک در حوضه حدود 73/23 تن در هکتار است. در بین زیرحوضه ها، زیرحوضه 4 واقع در مرکز حوضه با سالیانه حدود 89/63 تن در هکتار بیشترین میزان فرسایش خاک را دارد. فرسایش شیاری و توده ای، فرسایش آبی متداول در سطح حوضه است. علاوه بر شرایط لیتولوژی و تغییر کاربری اراضی، در بین عوامل توپوگرافی، شیب و جهت شیب با توجه به همبستگی زیاد بیشترین تأثیر را در شدت فرسایش خاک حوضه دارند.

به منظور حفاظت از منابع خاک و آب باید نواحی فرسایش پذیر حوضه های آبخیز شناسایی گردند تا بتوان با برنامه ریزی در قالب طرح های حفاظت خاک یا آبخیزداری، از تخریب بیشتر اراضی جلوگیری و فرسایش را کنترل نمود. بر این اساس، تحقیق حاضر با هدف کلاس بندی و پهنه بندی نواحی حساس به فرسایش آبی در حوضه آبخیز هروی با استفاده از منحنی یول استورم انجام شده است. در این مطالعه ، 10 زیرحوضه بر اساس سطوح تغذیه آبراهه ها جدا شد. تغییرات مکانی مشخصه های خاک زیرحوضه ها شامل بافت و میانگین اندازه قطر ذرات به روش قرائت کامل هیدرومتر اندازه گیری گردید و حداکثر سرعت پتانسیل خروجی زیرحوضه ها نیز بر اساس خصوصیات هر زیرحوضه محاسبه شد. سپس وضعیت فرسایش و رسوب در حوضه ها و زیرحوضه ها با استفاده از منحنی یول استورم (بر اساس میانگین اندازه قطر ذرات رسوب و سرعت پتانسیل خروجی) بررسی و به طور مقایسه ای از لحاظ فرسایش پذیری کلاس بندی شد. نهایتاً نقشه پهنه بندی نواحی حساس به فرسایش آبی منطقه مورد مطالعه به دست آمد. نتایج به دست آمده نشان داد که قسمت های بالادست و کناری حوضه، شامل زیرحوضه شماره 4 (94/8 درصد از اراضی)، فرسایش پذیری خیلی زیاد و زیرحوضه های شماره 1 و 9 (94/36 درصد از اراضی) فرسایش پذیری زیاد دارند. این نواحی اغلب دارای شیب زیاد و فاقد پوشش گیاهی یا دارای پوشش گیاهی ضعیف (مانند مراتع ضعیف و زراعت دیم) هستند؛ لذا ارائه راهکارهای مناسب جهت جلوگیری از فرسایش بیشتر در آن ها الزامی است.

عامل فرسایندگی باران مهم ترین عامل تاثیرگذار بر فرسایش خاک است که جهت کمی نمودن آن شاخص های مختلفی توسعه داده شده است. انتخاب شاخص مناسب با توجه به شرایط اکولوژیکی منطقه ضروری است. هدف از انجام این تحقیق، انتخاب بهترین روش زمین آمار جهت تهیه نقشه فرسایندگی باران در استان فارس می باشد. بدین منظور شاخص فورنیه برای 42 ایستگاه در استان فارس و اطراف آن محاسبه گردید و با روش های درون یابی IDW،GPI وLPI ، مدل های مختلف روش RBF، کریجینگ ساده و معمولی، بهترین روش میانیابی تعیین و نقشه پهنه بندی شاخص مذکور تهیه گردید. در نهایت، از بین روش های قطعی و زمین آماری، روش تابع پایه شعاعی (RBF) با مدل نواری ضخامت کم نسبت به سایر روش های میان یابی، به عنوان بهترین روش برای پهنه بندی شاخص فرسایندگی استان فارس تعیین گردید. همچنین نتایج نشان داد که شهرستان نورآباد در شمال غرب استان با متوسط شاخص فورنیه 63/31 میلی متر و شهرستان ایزدخواست با 67/8 میلی متر به ترتیب بیشترین و کمترین میزان فرسایندگی باران را در بین شهرستان های استان دارند. روند موجود حاکی از آن است که مقدار شاخص فرسایندگی باران از شرق به غرب افزایش یافته بطوریکه 46 درصد از کل سطح استان دارای فرسایندگی کم و سه درصد از سطح استان دارای فرسایندگی خیلی زیاد بوده که به ترتیب بیشترین و کمترین سطح را به خود اختصاص داده اند.

رودخانه ها سیستم هایی پویا هستند که جهت نیل به تعادل بستر، به طور پیوسته در طول زمان تغییر می کنند. تخریب کناره رودخانه ها می تواند سالانه خسارات و مخاطرات زیادی را به همراه داشته باشد. جهت تعدیل خسارات مذکور، عملیات اصلاحی متعددی در رودخانه ها می تواند مدنظر قرار گیرد و لازمه انتخاب روش های درست، شناخت دقیق وضعیت رودخانه و بخصوص وضعیت فرسایش کناری رودخانه است. بر این اساس در این پژوهش، فرسایش کناری رودخانه تروال به عنوان هدف پژوهش مدنظر قرار گرفته است. رودخانه تروال یکی از سرشاخه های اصلی رودخانه سفیدرود است که در شرق استان کردستان قرار دارد. در این پژوهش 67 مقطع عرضی از رودخانه برداشت گردید و میزان فرسایش کناری با استفاده از شاخص های BEHI کامل و BEHI اصلاح شده مورد بررسی قرار گرفت و نقش پارامترهای مورد استفاده در محاسبه شاخص BEHI کامل، بر اساس آزمون تجزیه واریانس مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان داد که بیشتر بخش های رودخانه تروال از نظر فرسایش کناری در کلاس وضعیت فرسایش کناری متوسط تا زیاد قرار می گیرند و مقاطع بحرانی از نظر فرسایش، در بالادست حوضه قرار داشته و با حرکت به سمت پائین دست از مقدار فرسایش کناری کاسته شده و رودخانه حالت متعادل تری به خود می گیرد. احیا و تقویت پوشش گیاهی خصوصاً با گونه های بومی دارای ریشه های عمیق به عنوان راهکاری کلیدی جهت تعدیل فرسایش کناری رودخانه تروال توصیه می گردد.

یکی از مهمترین منابع هر کشوری خاک می باشد. امروزه فرسایش خاک و تولید رسوب معضلی است که روزبه روز روند افزایشی پیدا می کند و موجب از دست رفتن خاک سطحی دامنه ها، انباشت رسوب در مخازن سدها،رسوب گذاری در کانال ها و خسارت هنگفت به اقتصاد کشور می شود. در این تحقیق گالیهای منطقه صلوات آباد- بیجار که یکی از سرشاخه های قزل اوزن و سفیدرود می باشد، مورد تحقیق و مطالعه قرار گرفت. با استفاده از نقشه برداری زمینی ابعاد گالی های بر روی زمین اندازه گیری شد. پارامترهای شیب، عرض، عمق، نسبت عرض به عمق، زاویه کف کانال و شکل گالی از مقاطع عرضی برداشت شده محاسبه گردید. سپس داده های مذکور با استفاده از نرم افزار spss خوشه بندی شدند  و با آنالیز واریانس تأثیر هر متغیر در خوشه ها مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت.بر اساس خوشه بندی انجام شده گالی ها در سه خوشه تقسیم بندی شدند.نتایج آزمون همگنی نشان میدهد که از بین عوامل مختلف فقط شیب در خوشهبندیگالی- های منطقه تأثیرگذار بوده است و بقیه پارامترها به عنوان عامل مستقیم در گالیها تأثیرگذار نبوده اند.برای بررسی تفاوت یا عدم تفاوت هر یک از متغیرها با سنگ شناسیمنطقه از آزمون یومن ویتنی استفاده شد که از پارامترهای فوق عامل شیب و عمق گالی تفاوت معنیداری را با سنگشناسی نشان میدهند. همچنین تفاوت بین تعداد گالیهای محدوده مورد مطالعه با فاکتورهای شکل دامنه، کاربری اراضی، شیب و جهت دامنه با استفاده از آزمون کروسکال-والیس مورد بررسی قرار گرفت، نتایج این آزمون نشان داد که بین تعداد گالیها با عامل های نامبرده در سطح معنی داری 0/05 تفاوت مشخصی وجود دارد.

فرسایش خاک و تولید رسوب یک محدودیت عمده در استفاده از منابع آب و خاک است، بنابراین فرآیندهای حاکم بر رفتار آنها برای درک بهتر سیستم های آبخیزداری و تبیین شیوه های مدیریت مناسب ضروری است. در این مطالعه به بررسی پتانسیل فرسایش آبی با استفاده از مدل تجدید نظر شده ی جهانی فرسایش خاک (RUSLE) در حوضه آبخیز علامرودشت در جنوب استان فارس که یکی از حوضه ها ی تحث تاثیر شدید انواع فرسایش های آبی (ورقه ای، شیاری و خندقی) پرداخته است. لایه های ورودی این مدل عبارتند از عامل فرسایندگی بارش (R) ، عامل فرسایش پذیری خاک (K)، شاخص توپوگرافی (LS) عامل پوشش (C) و عامل عملیات مدیریتی(P) تهیه شد. نتایج نشان داد، که 44/54 درصد حوضه مورد مطالعه، در طبقه فرسایش خیلی زیاد (بیش از 60در هکتار در سال) قرار دارد که بیشتر در نواحی شمال شرق، شرق و بخش هایی از نواحی مرکزی حوضه را در برمی گیرد، در حالی که 22/32 درصد از کل مساحت حوضه در کلاس فرسایش کمتر از 20 تن در هکتار در سال می باشد، که این مناطق بیشتر در نواحی کم شیب و مرکزی حوضه مورد مطالعه واقع شده اند. در انتها با توجه به ضعف این مدل در تخمین کم میزان فرسایش در مناطق دارای فرسایش خندقی، اقدام به تهیه نقشه تراکم خندقی با استفاده از تابع تراکم کرنل (Kernel Density) در محیط GIS گردید. در نهایت این نقشه با نقشه پهنه بندی پتانسیل فرسایش آبی تلفیق گردید.

اولویت بندی حوضه های آبخیز شامل رده بندی زیرحوضه ها بر اساس وضعیت و شرایط موجود و نیز شدت فرسایش است که درنهایت به عملیات حفاظتی و آبخیزداری در زیرحوضه های حساس و مهم تر منجر می شود. در این پژوهش به منظور اولویت بندی زیرحوضه های سفیدرود-قزل اوزن در مقابل حساسیت به فرسایش از پارامترهای مورفومتری شکلی و خطی به عنوان عوامل فیزیوگرافی دخیل در فرسایش حوضه ها و از عامل فرسایندگی و پوشش گیاهی به عنوان عوامل دینامیک بیرونی و حفاظتی استفاده شد. به منظور برآورد پارامترهای مورفومتری از لایه ی رقومی ارتفاع SRTM با تفکیک زمینی 30 متر و برای تهیه ی نقشه ی پوشش گیاهی از یک فریم تصویر MODIS در زمان حداکثر پوشش گیاهی با استفاده از شاخص NDVI استفاده گردید. به منظور برآورد نرخ فرسایندگی حوضه ها به صورت فضایی از داده های بارشی ماهواره TRMM به همراه شاخص فورنیه استفاده شد. همچنین جهت اولویت بندی نیز از روش رتبه دهی کارشناسی CP استفاده گردید. نتایج اولویت بندی بر اساس پارامترهای مورفومتری نشان داد که زیر حوضه ها در دو کلاس با اولویت زیاد که دربرگیرنده ی 46/45 و اولویت متوسط با 54/54 درصد از مساحت حوضه قرار دارند. اولویت بندی بر مبنای نرخ فرسایندگی و پوشش گیاهی نشان داد که زیر حوضه های موردمطالعه از تنوع و اختلاف بیش تری از منظر فرسایندگی و پوشش گیاهی نسبت به مورفومتری برخوردار هستند که 1/9 درصد اراضی در کلاس استعداد خیلی زیاد، 63/63 زیاد، 17/18 متوسط و 1/9 درصد در کلاس حساسیت کم قرار دارند. اولویت بندی تلفیقی بر مبنای هر سه عامل نیز نشان داد که 45/45 درصد زیرحوضه ها که به ترتیب ارجحیت شامل حوضه های گل تپه، طالقان، ماه نشان، قروه و دیواندره هستند در کلاس حساسیت زیاد قرار دارند که نیاز به اقدامات حفاظتی دارند و 55/54 درصد آن ها نیز در کلاس استعداد متوسط قرار دارند.

از ﻣﯿﺎن اﺷﮑﺎل مختلف ﻓﺮﺳﺎیش آﺑﯽ، فرسایش بدلندی یکی از مهم ترین ﻋﻮاﻣﻞ ﺗﻬﺪیدﮐﻨﻨﺪه ﺗﻌﺎدل ﻣﻨﺎﺑﻊ زیستﻣﺤﯿﻄﯽ و ﭘﺎیداری آن به شمار می آید. هدف از این تحقیق پهنه بندی میزان حساسیت زیرحوضه های کلرز گرمسار به فرسایش بدلندی با استفاده از مدل تحلیل سلسله مراتبی فازی است. برای این منظور عوامل محیطی مؤثر در آن شامل سازندهای زمین شناسی، طبقات ارتفاعی، شیب، جهت دامنه و پوشش گیاهی با استفاده از نظر کارشناسی به صورت زوجی مقایسه شدند. هم چنین مقایسه زوجی بین زیرحوضه ها نسبت به هم در هر یک از معیارهای 5 گانه فوق الذکر صورت پذیرفت و در ادامه با محاسبه ضرب مجموع وزن کارشناسی معیارها و زیرحوضه ها نسبت به هم، اولویت هر یک از زیرحوضه ها نسبت به هم مشخص شدند. به موازات مراحل فوق، نقشه پراکنش بدلندهای منطقه با استفاده از تصاویر سنجنده OLI ماهواره لندست 8 و تصاویر Google Earth ترسیم و با کمک بازدیدها و عملیات میدانی کنترل و اصلاح شد تا در نهایت همپوشانی نقشه های اولویت بندی زیرحوضه ها با نقشه وضع موجود فرسایش بدلندی صورت پذیرفت و با استناد به آن میزان دقت مدل ارائه شده، مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج روی هم اندازی لایه پراکنش بدلندی با لایه شدت فرسایش نشان می دهد که زیر حوضه های 2، 3، 4 و 12 همخوانی 100 درصدی بین رتبه محاسبه شده در پژوهش با رتبه به دست آمده حاصل از نسبت فراوانی دارد. همچنین زیر حوضه های 1، 5، 9، 10 و 11 با دامنه اختلاف حداکثر 2 رتبه دلالت بردقت بالای محاسبات دارد. همچنین نتایج نشان می دهد که زیرحوضه های 12 و 9 دارای بیشترین شدت فرسایش بدلندی هستند و زیرحوضه های 11، 4، 6 و 7 با فرسایش زیاد و زیرحوضه 10 با فرسایش متوسط مشخص شده است و بقیه زیرحوضه ها با فرسایش کم ارزیابی شده است.