شبیه سازی ذهنی

حرکت یکی از بنیادی ترین تجربه های بشر است و انسان با شبیه سازیِ حرکت در ذهن، آن را به حوزه های دیگری، که به واقع هیچ گونه حرکتی در آنها وجود ندارد، تسری می دهد. این شبیه سازی و تعمیم در زبان نیز منعکس می شود و کاربرانِ زبان، عناصر و اجزای حرکتِ حقیقی را برای توصیف حرکتِ مجازی نیز به کار می برند. این مقاله بر نوع خاصی از حرکتِ مجازی، با عنوانِ حرکتِ پنداری، متمرکز است. حرکتِ پنداری به موقعیت هایی اطلاق می شود که در آنها وضعیت یک موجودیتِ ایستا، و به لحاظ مکانی ثابت، با فعل حرکتی توصیف می شود. هدف این مقاله، بررسی و تحلیل حرکت ِ پنداری بر پایة دادههای زبان فارسی است. برای این منظور پیکره ای متشکل از 1750 جمله را بر اساس معیارهایی که برای اجزای حرکتِ پنداری، از سوی پژوهشگرانِ شناختی، تعریف شده است، گردآوری و از بین آنها 42 جمله را، که ساختِ حرکت ِ پنداری دارند، بررسی و تحلیل کردیم. نتایج بررسی ها نشان می دهد که در زبان فارسی رخدادِ اجزای مختلفِ ساختِ حرکتِ پنداری، مانند پیکرنما و فعل حرکتی، تابع محدودیت های معنایی و سبکی است. به این ترتیب که در فارسی اغلب از پیکرنماهایی که طول افقی دارند استفاده می شود. فعل های حرکتیِ به کاررفته در این ساخت ها نیز از نوع فعل هایی هستند که مسیر حرکت را واژگانی می کنند.

مقدمه: لکنت زبان اختلالی است که تمام ابعاد زندگی فردی و اجتماعی فرد را درگیر می کند و تأثیرات منفی زیادی روی بهداشت روانی و رضایت از زندگی و خود در  افراد دارد. هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر شبیه سازی ذهنی بر رضایت از زندگی و رضایت از خود افراد دارای لکنت زبان 20 تا 45 ساله شهر تهران بود. روش: در پژوهشی با طرح نیمه آزمایشی با شیوه پیش آزمون، پس آزمون به همراه پیگیری تعداد 30 نفر از افراد مبتلا به لکنت زبان مراجعه  کننده به کلینک های توانبخشی در دامنه سنی20 تا 45 ساله به صورت دردسترس انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایشی و کنترل قرار گرفتند. پرسشنامه های  رضایت از زندگی و رضایت از خود و پروتکل درمانی شبیه سازی ذهنی تقی زاده بکار گرفته شد. داده های حاصل از پرسشنامه ها با آزمون آماری تحلیل کوواریانس تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که درمان به شیوه شبیه سازی ذهن توانسته در گروه آزمایشی نسبت به گروه کنترل، افزایش معناداری در میزان رضایت از خود و رضایت از زندگی  داشته باشد. نتیجه گیری: از درمان شبیه سازی ذهنی می توان برای افزایش رضایت از زندگی و رضایت از خود در اشخاص مبتلا به لکنت زبان بخاطر تاکید آن بر تمارین و فنون روانشناختی مفید  و تمرین دهی ذهن و گفتار استفاده کرد.