مطالب مرتبط با کلیدواژه

روایت شناسی شناختی


۱.

فرو پاشی بیناذهنیّت در سلوک محمود دولت آبادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: محمود دولت آبادی سلوک روایت شناسی شناختی بیناذهنی درون ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵۰ تعداد دانلود : ۶۸۴
رمان سلوک اثر محمود دولت آبادی، از نمونه های خوبی است که می تواند از دیدگاه نظریه های روایت شناسی شناختی تحلیل و تفسیر شود. مسأله اصلی در این رمان بازنمایی کنش های ذهنی شخصیت محوری است. راوی سوم شخص نشان می دهد چگونه قِیس از طریق مرور رابطه با معشوقه پیشین خود، در تلاش است دلایل از هم پاشی تنها تجربه بیناذهنی زندگی خود را دریابد. آن طور که از گفتگوهای درونی او پیداست، تمایل سیری ناپذیر قِیس به شناخت دیگری سبب شکل گیری تئوری های ذهنی او نسبت به دیگران می شود تا از انگیزه ها، افکار و رفتار آنها سر در بیاورد. با توجه به اینکه میزان بازنمایی آگاهی و فعالیت های ذهنی شخصیت های داستانی از مشخصه های بنیادین تعریف روایت در روایت شناسی شناختی به شمار می رود، مقاله حاضر از یک سو در تلاش است نقش بازنمایی کنش های ذهنی شخصیت اصلی را در صورت بندی پیرنگ سلوک نشان دهد؛ و از سوی دیگر، دلایل شکل گیری و ازهم پاشی رابطه بیناذهنی قیس و نیلوفر را از منظر ذهن قیس بررسی می کند.
۲.

اثربخشی باز پردازش مجدد مبتنی بر روایت شناسی شناختی بر شناخت های پس آسیبی در دانش آموزان دختر دبیرستانی مواجه شده با ترومای جسمانی و هیجانی در شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازپردازش مجدد ترومای جسمانی و هیجانی روایت شناسی شناختی شناخت های پس آسیبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶ تعداد دانلود : ۹۴
آسیب های دوران کودکی و نوجوانی می توانند تأثیری عمیق و بلند مدت بر رشد جسمانی و روانشناختی داشته باشند. اختلال استرس پس آسیبی این دوران که غالبا با کودک آزاری همراه است، تاثیرات منفی زیادی بر کارکردهای شناختی دارد (ناکایاما و همکاران، 2020). هدف پژوهش حاضر اثربخشی بازپردازش مبتنی بر روایت شناسی شناختی بر شناخت های پس آسیبی در دانش آموزان دختر دبیرستانی مواجه شده با حوادث آسیب زا در شهر کرمانشاه بود. روش مطالعه، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس-آزمون با اندازه گیری مکرر بود. از بین دانش آموزانی که تشخیص اختلال استرس پس آسیبی دریافت کردند، 40 نفر انتخاب شدند و به صورت تصادفی و با همتا سازی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند. ابزار سنجش شامل مقیاس اختلال استرس پس آسیبی می سی سی پی، پرسشنامه سرند کردن حوادث آسیب زا و پرسشنامه شناخت های پس آسیبی بود. گروه آزمایش پروتکل درمانی بازپردازش مبتنی بر روایت شناسی شناختی را دریافت کردند. مقایسه بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه ها حاکی از آن بود که بازپردازش مبتنی بر روایت درمانی شناختی بر شناخت های پس آسیبی در نمرات پس آزمون تاثیر معنی دار داشته است. نتیجه ای که می توان بر مبنای یافته ها گرفت این است که استفاده از روایت درمانی شناختی می تواند در درمان شناخت های پس آسیبی در دانش آموزان مبتلا به تروما موثر واقع شود.
۳.

کارکرد تعلیمی «تفکر خلاف واقع» در چهار کتاب قصه کودک: با رویکرد روایت شناسیِ شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: Didactic literature children's story cognitive narratology counterfactual thinking ادبیات تعلیمی داستان کودک روایت شناسی شناختی تفکر خلاف واقع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱ تعداد دانلود : ۴۰
روایت شناسی شناختی به مطالعه عوامل تداعی کننده و تفسیرساز متن می پردازد. یکی از شناختارهای تفسیرگر متن، تفکر خلاف واقع است. هنگامی که کنش یکی از شخصیت های داستان به پیامدی ناگوار یا خوشایند می انجامد؛ پیام اخلاقی داستان از مقایسه واقعیتِ موجود با سناریوی خلاف واقع، استخراج می شود. یعنی خواننده به طور خودکار سناریوی خلاف واقعی را تصور می کند که می توانست به جای واقعیتِ حاضر اتفاق بیفتد و مانع وقوع حادثه مطلوب یا نامطلوبِ موجود شود. این پژوهش با روش تحلیلی توصیفی و با مطالعه موردیِ چهار کتاب قصه در گروه سنی «الف» و «ب» انجام شده است: «عموگرگه» از مجموعه افسانه های ایتالیاییِ دست اسکلت (کالوینو، 1401)، تربچه خانم (سرمشقی، 1394)، یخی که عاشق خورشید شد (موزونی، 1398) و بز زنگوله پا (شاملو، 1398). این قصه ها به صورت هدفمند و به خاطر انطباقشان با انواع تفکر خلاف واقع انتخاب شده اند. مقاله پیش ِرو بر آن است که با رهیافت روایت شناسیِ شناختی به چگونگی کارکرد تعلیمی طرحواره تفکر خلاف واقع در قصه ها پاسخ دهد. این طرحواره از منظر جهت به دو جهتِ «به سوی بالا» و «به سوی پایین» و از منظر ساختار به دو ساختارِ «افزایشی» و «کاهشی» و از منظر معیار ارجاع به سه معیار «خودارجاع»، «دیگرارجاع» و «بدون ارجاع» دسته بندی می شود. پژوهش حاضر ضمن دسته بندی قصه ها براساس انواع تفکر خلاف واقع نشان می دهد جهت روبه بالا با رویکرد سلبی و ادبیات تعلیمی تحذیری همبستگی دارد و جهت روبه پایین با رویکرد ایجابی و ادبیات تعلیمی ترغیبی.