نظریه نیابت ذات از صفات

رابطه «ذات الهی» با «صفات ذات الهی» همواره میان مذاهب کلامی اسلامی مورد بحث و جدل بوده و هست. این پژوهش به بررسی نظریه های اصلی در این زمینه می پردازد:«نظریّه زائد بودن صفات ذات نسبت به ذات احدیّت» از اشاعره، «نظریّه نیابت ذات از صفات» دیدگاه بیشتر معتزله و برخی دیگر از مذاهب کلامی و «عینیّت ذات با صفات» به عنوان دیدگاه امامیه. هدف پژوهش، بررسی و ارزیابی دلایل له و علیه هر نظریه، و اثبات دیدگاه امامیه مبنی بر «عینیّت ذات و صفات خداوند» است. بنابراین «آگاهی از مهمترین دلایل هر یک از نظریّات» و «نقدهای وارد بر هر یک از نظریّات» بر اساس مهمترین متون کلامی قائلان آنها و نیز «دلایل نقلی و حدیثی امامیه» بر حقانیّت رأی مورد قبول ایشان و «منازعات حدیثی» محدثان و متکلّمان امامیه در این خصوص از دیگر دستاوردهای این پژوهش به شمار می آیند.