زبان ارزیابی

در این پژوهش تلاش بر این بوده است تا با بکارگیری بخشی از آموزه های زبانشناسی نقشگرا، زبان ارزیابی در دو زبان فارسی و انگلیسی بررسی شود. در نظریه نقشگرای هلیدی یکی از عواملی که سبب پیوند جمله های متن می شود مقایسه است. در این مقاله به بررسی تعیین هویت الگوهای دستوری و واژگانی استفاده شده در ارجاع مقایسه ای در دو زبان فارسی و انگلیسی پرداخته و با هم تطبیق داده شده است. تعیین این الگوها که نقش کلامی ارزیابی و مقایسه را در فرایند درک دارند و به خواننده این امکان را می دهند تا مفهوم ارزیابی در متن را شناسایی کند و چهارچوبی از مقایسه و ارزیابی از متن را در ذهن خود تشکیل دهند. روش تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی است. داده های تحقیق از مجلات هنری و ادبی گردآوری شده اند و چارچوب نظری تحقیق دستور نقشگرایی هلیدی است. در این پژوهش مشخص گردید که هر دو زبان در کاربرد الگوهای ساختاری صفت برتر و برترین، شباهت، جمله واره قیدی مقدار ، جمله واره تصحیح و تجمع صفتی و واژگانی برای اهداف ارزیابی مشترک هستند.

هدف از انجام این پژوهش بررسی ویژگی های زبانی سخنرانی های علمی کلاسی انگلیسی است که استادان دانشگاه در هر جلسه بکار می برند. به طور خاص، این پژوهش کوشیده چگونگی پررنگ کردن مطالب مهم سخنرانی های کلاسی انگلیسی توسط استادان مرد و زن را بررسی کند. انجام این پژوهش مبتنی بر یک روش پژوهش پیکره محور، ترکیبی از طرح اکتشافی و تجزیه وبررسی کلامی است. برای این هدف، پیکرهء بیس با 160 سخنرانی علمی بررسی شد. نتیجهء بررسی ویژگی های کلامی این سخنرانی ها نشان داد، صرف نظر از جنسیت سخنران، اهمیت مطلب را می-توان با استفاده از پنج روش (1) سازماندهی کلام، (2) وضعیت مطلب، (3) پوشش موضوع، (4) ارتباط با امتحان و (5) هم کنش با مخاطب بیان کرد. افزون بر این، نتایج نشان داد، بیان اهمیت به بایستگی آشکارا و با استفاده از صفات و قیود ارزیابی انجام نمی شوند. همچنین، مشخص شد جهت گیری نشانگر به متن، ارائه کننده و هم کنشی تا حد زیادی به نوع نشانگر بستگی دارد. افزون بر این، یافته ها حاکی از این است که استادان زن بیشتر از استادان مرد به هم کنش با مخاطب گرایش دارند.