آواز کار

موضوع این پژوهش بررسی سه نمونه از آوازهای کار در جامعه زنان در میان مردم دشت مُغان است. دشت مُغان منطقه ای سرسبز و گسترده در شمال آذربایجان است. زنان با حضور در جامعه طوایفی و امکانات زندگی مردمی در بدنه زندگی روستایی دشواری کارهای روزانه را با موسیقی سهل تر کرده و روایتی از زیستِ بومی خود را در آن ترسیم می کنند که در این پژوهش، این امر موسیقایی به مثابه یک متن در بستری انسانی و قومی مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. تا کنون پژوهشی درباه موسیقی و آوازِ زنان در دشت مُغان انجام نشده و هر آنچه درباره مردم مغان نوشته شده است، بیشتر به موضوعات تاریخی، زبان، فرهنگ و اسطوره ها ارتباط پیدا می کند. یکی از پرسش های پژوهش حاضر، به قدمت باورها و آئین های ترکان بازمی گردد و این امری است که می بایست با تکیه بر اسناد معتبر تاریخی از آن بررسی کرد. در مقاله حاضر سه نمونه از آوازهای اجراشده در موقعیت های کاری توسط زنان دشت مُغان معرفی می شوند. نخستین مورد یک نمونه لالایی است که توسط زنی در فضای اندرونی خانه و به صورت تک خوانی اجرا می شود. نمونه دوم آوازی است که زنان در فضای بیرون از خانه و هنگام تکان دادن مشک می خوانند و نمونه سوم آوازخواندن مخصوص زنان در هنگام اجرای آئین سمنوپزان در استقبال نوروز است که توسط یک تک خوان و با همراهی زنان دیگر اجرا می شود. هر سه نمونه در بستر دو یا سه نغمه ای و با گردش ملودی ساده اجرا می شوند. محتوا و متن این آوازها متبادرکننده مضامینی هستند که در طی این پژوهش در کنار مطالعه ساختار موسیقایی مورد بررسی قرار خواهند گرفت.