گونه ادبی صلوات خوانی در ادب عامه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های ادبی سال ۱۹ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۸۲
111 - 138
حوزه های تخصصی:
یکی از گونه های ادبی شعر عامه صلوات خوانی است که به منظور تبرک بخشی و توسل به اولیای دین در موقعیت ها و مراسم مختلف خوانده می شود و مخاطب را به فرستادن صلوات فرا می خواند. غالباً این اشعار را تحت تأثیر موقعیت اجرای آنها زیر عنوانهای دیگر قرار می دهند؛ برای مثال آنها را شعر کار، چاووشی یا سحری خوانی در نظر می گیرند حال اینکه هر یک گونه ای متمایز و مستقل است. در این مقاله درصدد پاسخ به این پرسش هستیم که صلوات خوانی از دید ژانرشناسی چگونه شعری است و چه ویژگیهایی دارد. با در نظر گرفتن مطالعات ژانری ویژگیهای متنی و برون متنی این اشعار بررسی شد؛ ویژگیهایی همچون ساختار، محتوا، کارکرد و چگونگی تعامل میان سرخوان و مخاطبان. در منابع مکتوب نمونه های اندکی از صلوات خوانی وجود دارد؛؛ اما در همین نمونه های اندک، ساختار و ویژگیهای واحدی به چشم می خورد که می توان بر اساس آنها صلوات خوانی را یک گونه ادبی مستقل به شمار آورد.