فرصت و چالش

پژوهش حاضر با هدف تحلیل چالش های نوظهور آموزش عالی و کنشگری  اعضاء هیأت علمی در برنامه ریزی آموزشی و ارائه مدلی مفهومی براساس درک، تفسیر و معناسازی اعضاء هیأت علمی جهت توسعه آموزش عالی کشور انجام شده است. برای رسیدن به هدف مذکور از روش نظریه داده بنیاد استفاده شده است. اطلاعات از اعضاء هیأت علمی دانشگاه تهران و خوزستان جمع آوری شدند. در مجموع 23 نفر با روش نمونه گیری هدفمند با لحاظ قاعده اشباع و حداکثر تنوع انتخاب مورد مصاحبه قرار گرفتند. تحلیل داده ها با استفاده از رویه های نظام مند کوربین و اشتراوس انجام شد که شامل کدگذاری مفاهیم و شکل دادن به نظریه است. در مرحله کدگذاری باز 315 مفهوم به دست آمد که در قالب 16 مقوله اصلی، حول یک مقوله ی هسته به نام (چالش های پیش روی برنامه ریزی دانشگاهی و کیفیت ادراک شده) شکل گرفته اند. با توجه به سطح بندی انجام شده پیشایندها (توسعه فرهنگ کیفیت)، فرآیندها (توانمندسازها) و برآیندها (مسئله بهبود کیفیت) الگوی نهایی ارزشیابی کیفیت برنامه ریزی دانشگاهی طراحی شد. براساس این الگو بازتعریف جایگاه دانشجویان و استادان در مجموعه گفتمان آموزش عالی زیربنایی ترین عنصر در پیاده سازی کیفیت برنامه ریزی دانشگاهی است. این شاخص بر خوداثربخشی و تفکرعلی کنشگران دانشگاهی تأثیر می گذارد. در نهایت نیز جامعه پذیری دانشگاهی، تسهیم دانش و کارآمدی برنامه ریری درسی مبتنی بر نیاز را فراهم می آورد. جهت عملیاتی نمودن این امر بازنگری در قوانین اجرایی و توجه به عقلانیت و گفت وگوی ذینفعان ضروری می باشد.