ایالت استرآباد

از جمله وقایعی که در اواخر دوره قاجار در ایالت استرآباد روی داد، قیام ترکمن ها به همراه سایر اهالی ایالت استرآباد علیه روس ها در سال 1916م. بود. روس ها در خلال جنگ جهانی با اشغال نواحی شمال ایران سعی داشتند در این سوی مرز با اجیر کردن جوانان ایرانی آن ها را به جبهه های جنگ اعزام نمایند، این مهم باعث قیام ترکمن ها علیه روس ها گردید. این مقاله بر آن است تا با استفاده از روش تحقیق تاریخی، به بررسی دلایل حضور روس ها در درون خاک ایران ، پس از عقد قرارداد آخال و تثبیت مرزها بپردازد و دلایل قیام ترکمن ها و اهالی استرآباد علیه روس ها، را مورد واکاوی قرار دهد. هدف کلی این تحقیق بررسی علل و عوامل پدیداری این مسأله و چگونگی وقوع آن و اهداف دولت روس در این سوی مرزها می باشد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که شورش علیه روس ها ریشه درسیاست های استعماری آن دولت مبتنی بر سربازگیری از میان ترکمن ها و سایر اهالی استرآباد جهت اعزام به جبهه های جنگ اول جهانی داشته که با مقاومت ترکمن های ایالت استرآباد مواجه شده است. در این میان دولت مرکزی ایران نیز منفعل بوده و حمایت خاصی را از اتباع خود در مقابل روس ها ننمود.