طرح خواندن با خانواده

هدف: هدف پژوهش حاضر کشف تأثیر اجرای طرح خواندن با خانواده و حلقه های کتاب خوانی بر انگیزه های خواندن و بهبود نرخ مطالعه سوادآموزان است. روش: پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر نوع گردآوری داده ها پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل همه سوادآموزانی است که از سال 1395 تا 1400 در سطح استان کرمان از آموزش های نهضت سوادآموزی برخوردار شده و تحت پوشش طرح مطالعه با خانواده و طرح حلقه های کتاب خوانی قرارگرفته اند. حجم نمونه آماری پژوهش براساس فرمول کوکران 342 نفر تعیین شد و برای انتخاب نمونه آماری از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد. برای گردآوری داده های پژوهش نیز از پرسش نامه محقق ساخته استفاده شد. روایی ابزار پژوهش به شیوه محتوایی به تأیید رسید. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که بین نرخ مطالعه سوادآموزان مورد بررسی برحسب برخورداری از طرح خواندن با خانواده و حلقه های کتاب خوانی تفاوتی معنادار وجود دارد و نرخ مطالعه افرادی که تحت پوشش طرح خواندن با خانواده بوده اند در زمینه های مطالعه غیردرسی، مطالعه فضای مجازی و مطالعه کتاب های دینی و ادعیه بیشتر بوده است. بنابراین، می توان گفت که آموزش ها و برنامه هایی که برای تحکیم سواد تعریف می شوند اگر درست تهیه شوند و براساس اصول تعلیم وتربیت استوار باشند، در افزایش انگیزه خواندن و بهبود نرخ مطالعه کمک زیادی خواهند کرد. اصالت/ارزش: یافته های پژوهش در پی بازتعریف نقش اجرای طرح خواندن با خانواده و حلقه های کتاب خوانی در انگیزه خواندن و نرخ مطالعه سوادآموزان است. ازآنجاکه اجرای این گونه طرح ها و طرح های مشابه منجر به تداوم سوادآموزی و حفظ و تقویت سواد در نوسوادان شده و به توانا ساختن آن ها برای استفاده از این مهارت ها در زندگی و استفاده از دنیای گسترده علم و دانش و در نهایت کسب خوشبختی برای خود و جامعه می شود، سازمان نهضت سوادآموزی می تواند این گونه طرح ها را با در نظر گرفتن نتایج همه تحقیقاتی که تاکنون در این زمینه صورت گرفته است برای همه فراگیران در کل دوره ها اجرا کند تا مانع از رجعت به بی سوادی یا بی سوادی عملکردی شود.

پژوهش حاضر به منظور ارزشیابی موفقیت "طرح خواندن با خانواده" در استان خوزستان با استفاده از الگوی ارزشیابی سیپ (CIPP) انجام پذیرفت. این پژوهش کاربردی از نوع توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری این تحقیق شامل سه جامعه کارشناسان،آموزش دهندگان و سوادآموزان استان خوزستان در سال تحصیلی 99- 1398 بود. برای انتخاب نمونه از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد. بدین صورت که استان خوزستان در قالب پنج طبقه تقسیم بندی شد. سپس، با استفاده از جدول کرجسی و مورگان و با داشتن حجم جامعه، تعداد دقیق نمونه ها مشخص شدند. در ادامه، به روش تصادفی سیستماتیک از هر کدام از این طبقات یک شهرستان انتخاب شد.ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته بر اساس چهار ارزشیابی الگوی سیپ یعنی ارزشیابی زمینه، درونداد، فرایند و برونداد بود. نتایج به دست آمده از پژوهش نشان داد که فعالیت های انجام شده در قسمت زمینه، درون داد و فرایند از نظر کارشناسان به طور معنی داری کم تر از سطح متوسط بوده و در قسمت برون داد بالاتر از سطح متوسط بوده است. فعالیت های انجام شده در چهار قسمت زمینه، درون داد، فرایند و برون داد از نظر آموزش دهندگان به طور معنی داری بالا تر از سطح متوسط بوده است. برون داد این طرح از نظر سواد آموزان نیز، به طور معناداری بالاتر از سطح متوسط بوده است. در کل وضعیت طرح "خواندن با خانواده" در استان خوزستان از دید کارشناسان، آموزش دهندگان و سواد آموزان تا حدودی مثبت و مفید واقع شده است و در مواردی نیاز به بازنگری دارد.