دانشگاه های اصفهان

ازدواج یک قرارداد اجتماعی سامان بخش نهاد خانواده و ضرورتی اجتناب ناپذیر برای بازتولید و تداوم این نهاد و انسجام جامعه محسوب می شود و نگرش به آن، تحولات بنیادینی در جامعه ایرانی داشته است. پژوهش حاضر با هدف گونه شناسی نگرش دانشجویان به ازدواج، با رویکرد کیفی مبتنی بر فهم نظری تلفیقی و با روش تحلیل محتوا انجام شده است. میدان پژوهش، دانشگاه های شهر اصفهان اند و افراد مطالعه شده با شیوه نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری، 30 نفر از دانشجویان مجرد مقاطع مختلف تحصیلی در این دانشگاه ها هستند. داده های پژوهش ازطریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری و با استفاده از تکنیک کدگذاری تجزیه وتحلیل شده اند. براساس یافته ها، نگرش دانشجویان به پدیده ازدواج در دو چارچوب کلی ساختاری و ایده ای، در قالب چند گونه اصلی شامل سوژ گی (نگرش ساختارگرایانه و  عاملیت گرایانه)، موقعیتی (نگرش رادیکال و عقلانیت محور) و پیامدی (نگرش تجارت محور و کارکردگرایانه) صورت بندی شده است. بررسی این سنخ ها نشان می دهد وضعیت و شرایط جامعه در حال گذار ایرانی، به گونه ای است که هم زمان از سوی جوانان، شاهد نگرش های مختلف و متعارضی به ازدواج هستیم که در راستای تغییر، نیازمند طیفی از اقدامات متمایز است. هریک از سنخ های نگرشی، رفتارهای متفاوتی را در پی دارد و سیاست گذاری در راستای بهبود وضعیت ازدواج ازطریق تقویت نگرش کارکردگرایانه، که ازدواج را پاسخی امن و رشدیافته به نیازهای عاطفی، جنسی و ارتباطی انسان می داند، و نیز اقناع نگرش عقلانیت محور با ایجاد زمینه های اقتصادی، قانونی و اجتماعی تسهیل ازدواج، پیشنهاد می شود. در این راستا می توان از الگوهای یادگیری، شناختی و کارکردی، در فرایند تغییر نگرش و سپس رفتار ازدواج بهره برد.