ارتقای فرهنگ

هدف این مقاله سنجش فرهنگ ایمنی در محیط کار و ارائه راهکارهای ارتقای فرهنگی در ناجا است. این تحقیق از لحاظ هدف کاربردی، و از لحاظ روش گردآوری داده ها از نوع توصیفی- پیمایشی است. در بخش کیفی به منظور شناسایی عوامل اصلی پرسشنامه های تحقیق با 30 نفر از خبرگان و متخصصان ناجا مصاحبه شد که در واقع در این بخش، جامعه تحقیق را مدیران، معاونان و کارشناسان با تجربه ناجا تشکیل می دادند. در بخش کمّی، جامعه آماری این مطالعه را مدیران و رؤسای جایگاه 16 به بالا در تمام رده های ناجا تشکیل می دهند که بر اساس روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای 300 نفر در 21 استان کشور مورد پرسش قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه 52 سؤالی بود. روایی پرسشنامه توسط استادان و متخصصان حوزه منابع انسانی ناجا مورد تأیید قرار گرفته است که پایایی آن با آلفای کرونباخ محاسبه شد که مقدار آن 939/0 به دست آمد. نتایج تحقیق حاکی است که وجود بخشنامه و دستورالعملهای به روز، استفاده از تجربیات کارکنان، وجود کارشناسان آگاه با سطح تحصیلات بالا، وجود دایره ایمنی و سوانح، وجود معاونت صیانت و پیشگیری، توجه به ادراک مثبت کارکنان از ایمنی شغلی، میزان بهره برداری از نظام پیشنهادها، اجرای سامانه تشویق و تنبیه و میزان کلاسهای آموزش شاخصهای ایمنی به توجه بیشتری نیاز دارد.

مهم ترین هدف در ارتقای فرهنگ زیست محیطی افراد جامعه ایجاد شناخت در مورد اهمیت تعامل انسان با محیط زیست و تأثیر عملکرد وی به صورت منفی یا مثبت بر محیط است. رکن اصلی در آموزش افراد ایجاد توانمندی در آنان برای تصمیم گیری صحیح، تغییر رفتار و عملکرد و استفاده بهینه از منابع می باشد. هرچه آگاهی مردم جامعه در مور محیط زیست بیشتر باشد، اجرای قوانین و رضایت مندی آنان نیز افزایش می یابد هرچه ساختارهای توانمند سازی افراد در خصوص اجرای قوانین زیست محیطی و احساس مسئولیت در افراد بیشتر اجرا شود، رابطه مثبتی با توانمندی روانی، خشنودی و ایجاد انگیزه درونی در افراد به وجود می آید. ساختار توانمندسازی زیست محیطی شامل دادن اطلاعات، ایجاد منابع لازم برای تصحیح عملکرد افراد و حمایت ارگان ها از مردم برای اجرای مقررات است. میزان سلامت، بهره وری و کیفیت زندگی افراد ارتباط نزدیکی با شرایط و سلامت محیط آنان دارد، لذا باید سرمایه گذاری لازم به منظور گسترش فرهنگ زیست محیطی شهروندان صورت گیرد. برای آموزش افراد جامعه در مورد پیشگیری از تخریب محیط زیست، لازم است ابتدا نیاز افراد در ارتباط با ارتقای فرهنگ زیست محیطی در سنین و گروه های مختلف جامعه تعیین و پس از آن برنامه ریزی منظم و بر مبنای اولویت نیازها در ایجاد شناخت، تغییر در نگرش و ایجاد عملکرد صحیح  در جامعه صورت گیرد. اقدامات مؤثر برای گسترش فرهنگ زیست محیطی، گنجاندن مسائل مربوط به محیط زیست در برنامه آموزش قبل از دبستان، کتب درسی، برنامه های فرهنگی و اجتماعی برای شهروندان از جمله استفاده از رسانه های ارتباط جمعی، تربیت کارشناسان محیط زیست و بالاخره، گنجاندن آن در دروس دانشگاهی است. برای تعدیل هزینه های آموزشی و اثر بخشی آن لازم است ارزیابی جامعی از فعالیت های انجام شده به عمل آید.