همکاری در تحقیق و توسعه

زمانی که سخن از ورود تکنولوژی به جریان زندگی روزمره در کشور یا جامعه خاصی به میان می آید، مفهوم انتقال تکنولوژی و متعاقباً اثرات آن بر سبک زندگی و اخلاق افراد جامعه اغلب مورد توجه قرار می گیرد. تکنولوژی از این جهت که باعث افزایش سطح رفاه، بالا رفتن میزان سرعت در کارها، افزایش سلامت و امید به زندگی می شود، همواره مطلوب بوده و از سوی دیگر به دلیل برخی اثرات ناخواسته و غیر قابل کنترل آن، ممکن است برای جامعه و خانواده ها نامطلوب باشد. بنابراین، اگر تکنولوژی بدون فرهنگ سازی و آموزش صحیحِ بهره برداری آن، وارد جامعه ای گردد، ممکن است مورد سوء استفاده و بهره برداری های نادرست قرار گیرد. در این مقاله باتوجه به پیشرفت سریع تکنولوژی، نیاز روز افزون به تبادل اطلاعات با دیگر جوامع بشری و نیز تفاوت فرهنگی، رویکردی جهت به حداقل رساندن اثرات منفی بهره برداری تکنولوژی های نوین و حفظ و تقویت اثرات مثبت آن بر سبک زندگی ارائه شده است. در این رویکرد، یک سازمان مدیریت تکنولوژی مبتنی بر مدل اصلاح شده پذیرش تکنولوژی، پیشنهاد شده است به نحوی که اثرات منفی فرهنگی را به جنبه های مثبت تبدیل نماید.

هدف: با توجه به اهمیت همکاری های دانشی در کسب، دستیابی و ایجاد دانش فنی در تولید محصولات و خدمات فناورانه و نوآورانه در واحدهای R&D صنایع، پژوهش به صورت میان رشته ای قصدِ توسعه کاربرد دانش، در صنعت را دارد و در پاسخ به این پرسش که «انواع همکاری های دانشیِ زنجیره ارزش تحقیق و توسعه کدامند؟»، انجام پذیرفته است. روش شناسی: پژوهش توصیفی- پیمایشی، با ماهیّت اکتشافی و از حیث هدف کاربردی، به شیوه آمیخته و مشتمل بر 2 بخش کیفی (روش دلفی فازی) و کمّی (تحلیل خوشه ای) با استفاده از نرم افزارهای SPSS و R در قالب آزمون مفاهیم نظری، در موقعیت های مسائل واقعی و حل مشکلات ملموس، با نتایجِ مشخص است. 15 نفر از نخبگان نظام نوآوری که به صورت هدفمند و قضاوتی انتخاب شده اند، جامعه آماری پژوهش را تشکیل می دهند.یافته ها: بر اساس نظرسنجی خبرگانی و تحلیل خوشه ای، در مجموع 4 شاخص، 12 سازه، 80 مؤلفه در 3 سطح بیانگر انواع همکاری های دانشی زنجیره ارزش تحقیق و توسعه هستند. نتیجه گیری: نتایج مراحل سه گانه تحلیل ها نشان می د هند، همکاری های دانشی نظام ملی نوآوری در قالب 4 خوشه منجر به توسعه همکاری های دانشی می شوند. از مجموع 80 فعالیت زنجیره ارزش تحقیق و توسعه، نوع همکاری راهبرد دانش و نوآوری 15 فعالیت، همکاری خلق دانش و نوآوری 33 فعالیت، همکاری راهبرد دانش و نوآوری 13 فعالیت و همکاری جذب دانش و نوآوری 26 فعالیت، را پوشش می دهند. نوع شناسی همکاری ها سبب بسترسازی مناسب برای کاهش خطا در فرآیند کسب و دستیابی دانش فنی محصول، کاهش زمان نمونه سازی، تسریع در تکوین و تمایز محصولات در صنعت می شود.