تحلیل جامعه شناختی افول ارتباطات درون خانوادگی و عود در اعتیاد (شهر گرگان سال 1400-1401)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
عود اعتیاد از ابعاد متعددی قابل مطالعه است که هر یک در جای خود می تواند مهم باشد،یکی از این ابعاد،عوامل اجتماعی است که خود طیف گسترده ای را شامل می گردد.این مقاله بخشی از یک مطالعه گرندد تئوری است که به بررسی نقش افول ارتباطات درون خانوادگی در عود پرداخته، .جامعه مشارکت کننده این پژوهش از میان افرادی که سه ماه و بیشتر از ترک شان گذشته، دارای سابقه عود سه بار و بیشتر بوده و از مراکز ترک اعتیاد شهر گرگان ترخیص شده، یا در حال ترخیص بودند،بصورت نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب و از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختار یافته، گردآوری داده ها تا مرحله اشباع نظری ادامه پیدا کرد، برای این هدف تا 21 نفر مصاحبه ها ادامه یافت. تجزیه و تحلیل و کدگذاری، همزمان با گردآوری داده ها شروع و ادامه پیدا کرد.طبق یافته های تحقیق، افول ارتباطات درون خانوادگی به عنوان پدیده نهایی انتخاب شد، همچنین چهار مؤلفه : افول و سقوط سرمایه اجتماعی درون شبکه ای، هراس مستمر از سرزنش، برزخ اجتماعی و خانوادگی ، فقدان شبکه ارتباطی به عنوان شرایط زمینه ای،سه مؤلفه سایه سنگین گذشته، ابهام و نا امیدی خانواده و داغ اعتیاد جزء شرایط علی و چهار مؤلفه متهم پنداری درون شبکه ای، سابقه عود، سقوط اعتماد اجتماعی و مجرم پنداری اجتماعی به عنوان عوامل مداخله گر بدست آمد، در ادامه مصرف تسکینی، چسبندگی شبکه، اجتناب از روابط اجتماعی مصرف خلاصی ، هجرت اجباری از خانواده و جامعه، تصمیم به خودکشی و اقدام به خودکشی جزء راهبردهای ناشی از عمل و تعامل استخراج شد، در نهایت سقوط منزلت خانوادگی، بی خانمانی و رهاشدگی، فروپاشی خانواده، طلاق و جدایی، کارتن خوابی، شرم اجتماعی، مرگ ناشی از خودکشی و مرگ ناشی از مصرف بیش ازحد به عنوان پیامد ها کشف و نام گذاری شد.نتیجه این که برای شناخت و تبیین مساله، همچنین مداخله در جهت کاهش میزان عود توجه به پدیده ی افول ارتباطات درون خانوادگی در بستر و شرایط مطرح شده ضروری است و غفلت از این مهم، بر چالش ها و مشکلات عود و پیامدهای ناشی از آن خواهد افزود