تاریخ تحریم ایران

در تبیین ناکارآمدی سیاسی تحریم ها و ممنوعیت های تجاری بعد از سال 2006 علیه ایران، غالباً  استدلال می شود که سابقه ایران در تحریم و ممنوعیت تجاری بعد از انقلاب اسلامی منجر به کاهش آسیب پذیری های اقتصاد این کشور در برابر محدودیت های اقتصادی شده است و به همین علت تحریم ها و محدودیت های تجاری جدید ناکارآمد هستند. در این مقاله صحت این استدلال بررسی می شود. با تکیه بر آمار اقتصادی نشان داده می شود که آسیب پذیری های اقتصاد ایران در سه حوزه وابستگی به سرمایه گذاری خارجی در بخش انرژی، وابستگی به صادرات نفت و واردات برخی مواد پتروشیمی نه تنها کاهش نیافته بلکه در سال های اخیر تشدید شده اند. از طرف دیگر، با مقایسه تحریم ها و ممنوعیت های تجاری قبل و بعد از سال 2006، نتیجه گرفته می شود که محدودیت های اقتصادی این دو دوره از نظر ماهیتی با هم تفاوت دارند. محدودیت های اقتصادی قبل از سال 2006 غالباً نمادین بودند و نمی توانستند محرکی برای کاهش آسیب پذیری های ایران در برابر تحریم ها و ممنوعیت های تجاری جدید که تنبیهی و بازدارنده هستند، باشند. اما تحریم های بعد از 2006 اراده ملی در پایه گذاری اقتصاد ملی خودکفا را تقویت نموده است.