فرایندهای رنگ واژه سازی

رنگ واژه ها و نامگذاری رنگ ها مسئله ای است که همواره توجه زبان شناسان را به خود جلب کرده است. چشم انسان قادر به تشخیص بیش از هفت میلیون رنگ است. زبان ها در فرهنگ های گوناگون کوشیده اند تا دامنه ای از این رنگ ها را به صورت واژگانی بازنمایی کنند. رنگ واژه ها و رده شناسی آن ها یکی از مطالعات محوری در دهه های اخیر به شمار می آید. درحالی که برای بیشتر رنگ ها واژه های بومی در زبان فارسی موجود است، به دلیل دردسترس نبودن، هر سال تعداد بیشماری از رنگ واژه های غیربومی وارد این زبان می شود. هدف این مقاله ارائه فهرستی از رنگ واژه ها در فارسی، بررسی ساخت صرفی آن ها، بومی سازی و غنابخشیدن به فرهنگ و زبان فارسی است. نگارنده تاکنون بیش از هزاروششصد رنگ واژه گردآوری کرده است. این واژه ها به دو دسته بسیط و غیربسیط تقسیم می شوند. تنها %2.74 از رنگ واژه های فارسی بسیط هستند و %97.26 آن ها ساختی غیربسیط دارند. فارسی زبانان به دو روش پسوندافزایی و ترکیب نحوی رنگ واژه سازی می کنند. %50.50 از رنگ واژه های غیربسیط ساختی اشتقاقی دارند و %46.76 باقی مانده ترکیبی هستند. اشتقاق و ترکیب زایاترین و پربسامدترین فرایندهای رنگ واژه سازی در زبان فارسی می باشند.