روزنامه نگاری سایبر

هدف این مطالعه شناخت جایگاه روزنامه نگاری چاپی والکترونی ایران درآینده است.تحولات فناوری ارتباطی واطلاعاتی باعث تضعیف روزنامه چاپی وتقویت روزنامه الکترونی شده است. آیا روزنامه و روزنامه نگاری به شکل امروزی همچون تلکس و تلگراف از میان می رود یا نه؟ جایگاه روزنامه نگاری الکترونی چیست و اینکه برای آینده روزنامه نگاری چه خصوصیاتی را می توان برشمرد؟ اینها نمونه هایی از پرسشهایی است که در این پژوهش به دنبال پاسخ به آن هستیم. از این رو شناسایی ویژگیها و مولفه های روزنامه نگاری و همچنین چالشهای احتمالی آنها در آینده بیست ساله ایران را با روش دلفی و ابزار مصاحبه عمقی طولی تا حصول توافق نظر در میان سرآمدان ارتباطات، دنبال کرده ایم. این تحقیق در سال1394 انجام شده و با افق بیست ساله نمایی از روزنامه های ایران در سال 1414 است. در پاسخ به پرسش های مطرح شده، یافته ها حاکی از آن است که روزنامه های چاپی در برابر روزنامه های الکترونیک از بین نخواهند رفت و بر غنای رسانه ای خود تاکید خواهند کرد. از طرف دیگر عنوان می شود تاثیر مسائل جهانی بر رسانه ها بیش از امروز و بیش از فرهنگ بومی خواهد بود. همچنین تحقیق نشان می دهد نقش مخاطب در همه بخش های روزنامه ها افزایش قابل توجهی خواهد یافت تا حدی که رسانه های مدنی- اجتماعی متعددی شکل گرفته و رشد خواهد کرد. در کنار اینها نقش اقتصاد و موضوعات اقتصادی در آینده روزنامه های ایران افزایش می یابد.

فناوری های نوین ارتباطی از طریق ایجاد همگرایی بین شبکه های ماهواره ای و اینترنتی بستر ظهور بازیگران جدید اعم از دولت ها، سازمان ها، شرکت ها، گروه ها و شخصیت های جدید را برای ورود به عرصه سیاست خارجی و رقابت آشکار با قدرت های سنتی در حوزه روابط بین الملل گشوده است. بررسی تأثیر فناوری های نوین در ظهور بازیگران جدید در حوزه بین الملل مسئله پژوهش حاضر است و برای این منظور از رهیافت لیبرالیسم و نظریه های قدرت و فناوری استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی اساتید دانشگاه و دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی رشته های علوم سیاسی و علوم ارتباطات، صاحب نظران و کارشناسان رسانه سراسر کشور در سال 1399 و حجم نمونه نیز 384 نفر است. یافته های پژوهش نشان داد که فناوری های نوین ارتباطی شامل پنج عامل شبکه های اجتماعی تحت وب و موبایلی، روزنامه نگاری سایبری، فضای مجازی، شبکه های ماهواره ای و اینترنت، در ظهور کنشگران حوزه جهانی تأثیرگذارند؛ اما این تأثیرگذاری ها یکسان نبوده و بیشترین تأثیر به دوعامل اینترنت و فضای مجازی اختصاص دارد.