نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران

منازعه های سیاسی در جمهوری اسلامی ایران (ج.ا.ا) را باید نوع پیچیده و ویرانگر منازعه های اجتماعی به شمار آورد که از موانع راهبردی توسعه سیاسی و عامل اصلی بی ثباتی، کاهش آستانه تحمل نظام سیاسی، و تهدیدکننده منافع ملی است که در نهایت تعادل کارکردی نظام را درهم ریخته و آن را آماده اوج گیری بحران ها می نماید. پرسش های پژوهش عبارت اند از: 1. چه سازوکارهای موثری برای حل وفصل منازعه سیاسی وجود دارد؟        2. چگونه می توان از راهبرد اثربخش تساهل و مدارا برای حل وفصل منازعه های سیاسی و در پی آن توسعه و ارتقاء ظرفیت نظام سیاسی نظام ج.ا.ا استفاده کرد؟ با رویکردی کیفی از روش پژوهش فرآیند چرخه ای تحلیل سارانتاکوس تلاش خواهد شد تا افزون بر پاسخ گویی به این دو پرسش، فرضیه ای آزمون شود که در آن استدلال شده که نهادینه شدن تساهل و مدارا در جامعه کنونی ایران می تواند در حل وفصل منازعه های سیاسی و مدیریت آن مؤثر واقع شود، و از این راه به ارتقای ظرفیت سیاسی و کارآمدی نظام ج.ا.ا برای رویارویی با چالش های اجتماعی کمک کند. یافته ها ی پژوهش به شکل الگوی پیشنهادی ارائه شده است که مؤید نقش ایجابی و مؤثر راهبرد تساهل و مدارا به عنوان یکی از مؤلفه های حکمرانی خوب، در حل وفصل منازعه های سیاسی و توانمندسازی نظام ج.ا.ا است.  

در دهه اخیر در نظام سیاسی جمهوری اسلامی ایران شاهد رفتارهایی از مدیران دولتی بوده ایم که به دلیل تنزل قدرت و جایگاهشان آسیب های جدی به سوابق خود و دستاوردهای گذشته خود و همچنین نظام که حاصل دستاورد خودشان است، وارد ساخته اند. برای نظریه پردازی این الگوی رفتاری مدیران دولتی از بیماری مازوخیسم استعاره گرفته شد. شخصیت مازوخیسمی یک تیپ شخصیتی است که در آن افراد تمایل به نشان دادن رفتارهای خود تخریب کننده دارند. هدف پژوهش نظریه پردازی الگوی پدیدآیی رفتار مازوخیسمی مدیران دولتی با استعاره گرفتن از یک بیماری روانی بود. روش تحقیق نظریه پردازی با شیوه استعاره بود که داده های پژوهش به روش گراندد تئوری و با رویکرد گلیزری (ظاهرشونده) جمع آوری و تحلیل شدند. بستر مطالعه تحقیق نظام سیاسی جمهوری اسلامی بود در نتیجه برای جمع آوری داده ها مصاحبه با 15 نفر از خبرگان مدیریت دولتی و علوم سیاسی (با روش هدفمند) انجام گرفت. روش تجزیه و تحلیل داده ها مبتنی بر کدگذاری سه مرحله ای باز، محوری و انتخابی بود. نتایج به دست آمده از تحلیل داده ها به چهار مؤلفه اصلی شخصیت مازوخیسمی مدیران دولتی، ایدئولوژی مازوخیسمی مدیران دولتی، سیاست های مازوخیسم پرور و اتمسفر مازوخیسم پرور تقسیم شد و در ادامه این چهار مؤلفه در قالب دو مقوله کلی ارزش های مازوخیسمی و نظام مازوخیسم پرور دسته بندی شد که دلایل اصلی بروز رفتار مازوخیسمی مدیران دولتی می باشد. در نهایت پیامدهای رفتار مازوخیسمی مدیران شناسایی شد و راهبردهایی برای آن ها پیشنهاد شد. در جمع بندی کلی این پژوهش بر طبق نظر خبرگان، سیاست های نظام در امر انتخاب مدیران دولتی کلان اصلی ترین دلیل بروز رفتار مازوخیسمی مدیران دولتی است و عواملی همچون شخصیت مدیران دولتی، ایدئولوژی مازوخیسمی مدیران و اتمسفر مازوخیسم پرور می تواند مکمل بروز رفتار مازوخیسمی مدیران باشد.