نقد روایتی پژوهش های پوزیتیویستی علوم انسانی از نقطه نظر تعمیم پذیری و قابلیت اطمینان سنجه ها با پیشنهاد جایگزینی امگا مک دونالد (موردمطالعه: پژوهش های بازاریابی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روش شناسی علوم انسانی سال ۲۸ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۱۱۳
65 - 80
پژوهشهای علمی شامل گامهای فلسفی،[1] رویهای[2] و اخلاقی[3] است و مطالعاتی با پیشفرض فلسفی پوزیتیویستی که مرورهای فراروش اخیر را نشان میدهند، هنوز سهمی بیش از 70 درصد مطالعات رشتههای علوم انسانی و اجتماعی را شامل میشوند. از نظرگاه قیاسگونه[4] رویکردی کمّی را به محققان دیکته میکند. در این رویکرد ورود به حوزه اندازهگیری و به دنبال آن بحث شناسایی سنجهها[5] و پیوند آن با متغیرها و یا در سطحی انتزاعیتر سازهها،[6] اگر نگوییم مهمترین که یکی از برجستهترین موارد است و ابهام و مکنون[7] بودن مفهومی این سازهها در این علوم، تحقق کامل اعتبار (روایی)[8] و قابلیت اطمینان (پایایی)[9] برای پژوهشگران را هر چه دشوارتر مینماید. محقق با مروری علمی و در قالبی روایتی[10] با تمرکز بر وجه پایایی و جنبه تعمیمپذیری[11] نتایج، سستی و ناتوانی شاخصهای ضعیف اما متأسفانه بسیار رایج در پژوهشهای ایران را برمیشمارد و با نگاهی ارزیابانه و آسیبشناسانه، رسالت ارائه راهکاری مناسب برای برونرفت از این ضعف ساختاری رویهای را با واکاوی و معرفی جایگزینی مناسب و عملیاتی برای آن، یعنی ضریب امگای مکدونالد[WU1] [12] پیشنهاد میکند. پیشبینی میشود که نتایج مطالعه حاضر، چشمانداز پایدار و موفقی را در تغییر دیدگاه پژوهشگران علوم انسانی پدید آورد.