گذارهای اجتماعی

اهداف: با توجه به محدودیت تحقیق در این حوزه، هدف پژوهش حاضر بررسی فاکتورهای مرتبط با نهاد خانواده بر نگرش دانش آموزان نسبت به ترجیح گذارهای اجتماعی مهم ازدواج، ادامه تحصیل و ورود به بازار کار بوده است. روش مطالعه: در این تحقیق از روش شناسی کمی و شیوه توصیفی از نوع پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر یاسوج در سال تحصیلی 1399-1400 با تعداد 8529 نفر بوده که 374 نفر از آنان بر اساس فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته حاوی گویه هایی با طیف لیکرت بود. یافته ها: بر اساس نتایج تحقیق، دختران و پسران تفاوت ترجیحی معنی داری در انتخاب گذارهای سه گانه تحصیلی، شغلی و ازدواج نداشتند و اولین گذار ترجیحی هردو جنس ادامه تحصیل بوده است. تأثیر متغیرهای استقلال در تصمیم گیری فردی و نوع جامعه-پذیری در خانواده (جامعه پذیری تحصیلی، ازدواج و کار) بر گذارهای اجتماعی شغلی، ازدواج و ادامه تحصیل معنی دار بود. تأثیر متغیر شغل والدین بر هیچ یک از گذارهای اجتماعی معنی دار نبود. همچنین ضریب تبیین گذار ازدواج (55/.)، گذار تحصیل (10/.) و گذار ورود با بازار کار (13/.) بوده است. نتیجه گیری: درنهایت، بر اساس نتایج تحقیق می توان گفت، تحت تأثیر مدرنیزاسیون و اهمیت نهاد آموزش، اولویت اول گذار ترجیحی نوجوانان ادامه تحصیل است و نوعی همانندیِ جنسیِ گذار ترجیحی در بین جوانان جامعه موردمطالعه وجود دارد و همچنین نهاد خانواده بر نحوه انتخاب فرزندان مؤثر است اما در بعضی موارد بین تصمیمات فردی و تصمیمات خانواده اختلافات اندکی وجود دارد.

هدف از انجام تحقیق عوامل فرهنگی - روان شناختی مرتبط با نگرش نسبت به گذارهای اجتماعی است. جامعه آماری دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر یاسوج در سال تحصیلی 1400-1399 می باشد که تعداد آن ها برابر با 8529 نفر است 368 نفر از آنان طبق فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های ضریب هم بستگی پیرسون، آزمون تی دو نمونه مستقل و رگرسیون گام به گام استفاده شد. در این تحقیق متغیرهای جنسیت، فشار هنجاری، سرمایه فرهنگی خانواده و خودباوری به عنوان متغیرهای مستقل و متغیر وابسته شامل گذارهای اجتماعی (ورود به بازار کار، تحصیلی و ازدواج) بوده است. یافته های تحقیق نشان داد که متغیر جنسیت بر هیچ یک از گذارها تأثیرگزار نبود. متغیر فشارهنجاری بر گذار اجتماعی ازدواج و گذار ورود به بازارکار تأثیرگذار بود و بر گذار اجتماعی تحصیلی تأثیری نداشت. متغیر سرمایه فرهنگی خانواده بر هر سه گذار اجتماعی مؤثر بود. متغیر خودباوری بر گذار اجتماعی ازدواج و گذار تحصیلی تأثیر داشت و بر گذار اجتماعی ورود به بازارکار تأثیرگذار نبود. هم چنین براساس مقدار رگرسیون گام به گام، فشارهنجاری با بتای (415/.) بر گذار اجتماعی ازدواج مهم تر از متغیر سرمایه فرهنگی خانواده با بتای (181/-) بود. در گذار اجتماعی ادامه تحصیل متغیر خودباوری توانست 064/. از تغییرات این گذار را تبیین کند، که با مقدار بتای 252/. در معادله رگرسیونی باقی مانده است؛ و نهایتاً درخصوص گذار اجتماعی ورود به بازار کار، براساس ضریب بتا تأثیر فشار هنجاری با بتای (289/.) مهم تر از متغیر سرمایه فرهنگی با بتای(107/.-) بود. درنهایت، براساس نتایج تحقیق می توان گفت، با توجه به تغییرات ارزشی که تحت تأثیر مدرنیزاسیون به وجود آمده است ارزش های حاکم بر جوامع سنتی با ارزش های حاکم بر جوامع جدید متفاوت می باشد؛ برهمین اساس نهاد آموزش در جوامع مدرن از اهمیت بالایی برخوردار است؛ لذا اولویت اول گذار ترجیحی جوانان ادامه تحصیل است و نوعی همانندیِ جنسیِ گذار ترجیحی در بین جوانان جامعه موردمطالعه وجود دارد.