ارزش های رهایی

یکی از حوزه هایی که در سال های اخیر تحت تاثیر رسانه های اجتماعی از اهمیت بالایی برخوردار گشته است، حوزه های سیاسی می باشد. هرچند مشارکت سیاسی دارای سطوح مختلفی است، اما به نظر می رسد شرکت در انتخابات به دلایل مختلف در جمهوری اسلامی ایران به مهم ترین عنصر مشارکت سیاسی تبدیل شده است. بنابراین به نظر می رسد مطالعه و تبیین مشارکت انتخاباتی یکی از موضوعات مهم آکادمیک در ایران را تشکیل می دهد. در این راستا، هدف این پژوهش بررسی تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم رسانه های اجتماعی، از طریق متغیرهای میانجی ارزش های رهایی و سکولاریسم، بر روی مشارکت انتخاباتی می-باشد. در این پژوهش که نوعی تحلیل ثانویه محسوب می شود، از موج هفتم داده های بین المللی پیمایش ارزش های جهانی WVS در مورد ایران استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که هرچند رسانه های اجتماعی به طور مستقیم هیچ تاثیر معنی داری بر روی مشارکت انتخاباتی نداشتند، اما آنها به طور غیر مستقیم و از طریق متغیرهای میانجی ارزش های رهایی و سکولاریسم می توانند به طور معنی داری باعث کاهش مشارکت انتخاباتی شهروندان گردند.

با عنایت به طرح گسترده موضوع مردم سالاری و توجه به جایگاه این پدیده در اداره بهتر جوامع، شاهد پرداختن محققان به عوامل مهم تأثیرگذار بر مردم سالاری طی سال های اخیر بوده ایم. ازآن جمله می توان به فناوری های ارتباطی نوین اشاره داشت که تقریباً همه حوزه های حیات انسان را تحت تأثیر قرار داده اند. مسئله پژوهش حاضر ناظر بر تأثیرهای ناشی از رواج فناوری های نوین بر فرهنگ سیاسی مردم سالار در ایران می باشد. در این پژوهش، به منظور آزمون فرضیه ها، از موج هفتم داده­های پیمایش ارزش­های جهانی درباره ایران که از ۱۴۹۹ نفر از شهروندان جمع­آوری شده، استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می­دهد که رسانه­های اجتماعی به طور مستقیم تأثیر معنا­داری بر فرهنگ مردم سالار فرامادی­گرایانه نداشته اند؛ اما این نوع از رسانه­ها می­توانند به طور غیرمستقیم و از طریق متغیر میانجی ارزش­های رهایی، باعث افزایش گرایش شهروندان به فرهنگ مردم سالار فرامادی­گرایانه گردند. از سوی دیگر، نتایج نشان می­دهد که رسانه­های اجتماعی از طریق متغیر میانجی ارزش­های سکولار، به طور معناداری باعث کاهش گرایش به فرهنگ مردم سالار فرامادی­گرایانه در ایران شده اند و متغیر میانجی ارزش­های سکولار، نقشی منفی دررابطه با رسانه­های اجتماعی و فرهنگ مردم سالار فرامادی­گرایانه بازی کرده است.

ادراک شهروندان از انتخابات پاک یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار بر فرایند مردم سالاری و سیاستگذاری در یک کشور است به طوری که اطمینان از اجرای یک انتخابات پاک می تواند به حفظ و تقویت مشروعیت نظام سیاسی کمک کرده و با افزایش اعتماد عمومی به نظام سیاسی، حقوق شهروندی را در جامعه بهبود بخشد. در این راستا، به نظر می رسد یکی از عواملی که می تواند بر روی ادراک شهروندان از انتخابات پاک تاثیر گذارد، رسانه های دیجیتال می باشد. در این پژوهش با استفاده از موج 7 داده های WVS برای کشور ایران، سعی شد تا تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم این رسانه ها از طریق متغیرهای فرهنگی میانجی ارزش های سکولار و ارزش های رهایی، مفاهیمی که از نظریات اینگلهارت اخذ شده است، مورد آزمون قرار گیرد. نتایج نشان می دهد که اولا، رسانه های دیجیتال به طور مستقیم تاثیر معنی داری بر روی ادراک شهروندان از انتخابات پاک نداشتند. ثانیا، از طرف دیگر نتایج حاکی از آن است که رسانه های دیجیتال با ایجاد تغییرات فرهنگی و تقویت ارزش های سکولار و رهایی تاثیری منفی بر روی ادراک شهروندان درباره امکان انتخابات پاک در کشور داشتند.