پس نمایی

ساختار روایی ژرار ژنت یکی از الگوهای روایت شناسی است که بیشترین توجه را در میان تمامی الگوهای دیگر به خود جلب کرده است. استفاده از الگوی ژنه ای برای تحلیل آثار ادبی امکان بررسی بسیار دقیق اثر را برای پرژوهشگران فراهم می سازد. این دقت در بررسی آثار به قدری است که گویی نویسندگان این آثار ادبی در زمان نگارش آثار خویش ساختاری همانند ساختار روایی ژنت در دست داشته اند و آثار خود را مطابق قاعده های موجود در این الگوی روایی تنظیم نموده اند – که این خود مهر تایید بر جامع بودن تئوری ژنت است. در این مقاله، روایت شناسی ژرار ژنت از زاویه دید نسبتأ متفاوتی و در یکی از آثار برجسته دوران عطوفت در ادبیات بریتانیا به نام «سرگذشت تام جونز، کودک سر راهی» مورد بحث قرار گرفته است. چیرگی قواعد روایت شناختی ژنه ای در این اثر امری است غیر قابل انکار که در این مقاله از طریق خوانشی صورتگرایانه به آن پرداخته شده است. همچنین، در پژوهش حاضر، استفاده از پس نمایی ژنه ای برای اولین بار در این برهه تاریخی به عنوان نوعی از زمان پریشی و تبدیل آن به پس نمایی کاذب توسط هنری فیلدینگ مورد بررسی قرار گرفته است. علاوه بر آن، این مهم که تأثیر زمان پریشی در چنین اثری نمی تواند انکار گردد نیز به اثبات رسیده است. اثر فیلدینگ نه تنها از تکنیک زمان پریشی استفاده می کند، بلکه شاخه جدیدی از آن را نیز معرفی می نماید که همان زمان پریشی از نوع پس نمایی کاذب است.