بانکداری خرد

مدتی است پست بانک ایران، یکی از بانکهای دولتی در عرصه رقابت، در کسب و کاری جدید به نام خردهبانکداری در قالب دفاتر خدمات بانکی وارد شده است. برای سنجش امکان توسعه منطقی این کسب و کار، به بررسی و تدوین برنامه ای راهبردی نیاز است. در مقاله حاضر، تلاش میشود با استفاده از داده های موجود در پست بانک و بهرهگیری از مدل های برنامه ریزی راهبردی از دیدگاه علمی، امکانسنجی لازم برای این فرایند توسعه بانک تبیین گردد. از این رو، با بهره گیری از مدل SWOT، و انجام مقایسه و کمکهای حمایتی ابزار IS/IT، امکان تصمیمگیری بهینه در این زمینه فراهم میشود. ابتدا پیشینه پژوهش درباره پست بانک ایران و برخی منابع معتبر علمی مورد بررسی قرار میگیرد. سپس هدف پژوهش، ضرورت آن، روش و مدل پژوهش بیان می شود. داده های مربوط از منابع اطلاعاتی موجود، یعنی مدیران، کارشناسان و خبرگان دفاتر ICT روستایی در پست بانک ایران و برخی واحدهای ستادی و اجرایی جمعبندی میشود و مورد تحلیل قرار می گیرد. نتایج حاصل از پردازش دادهها با ابزار آماری استاندارد، آزمون و تحلیل گردیده، در ماتریس SWOT بیان شده و راهبردهای حاصل، با توجه به تحلیل انجام شده و اولویت بندی تعیین گردیده است. در بخش نتیجه گیری، طبق تحلیل SWOT، شاخصهای ضعف بیشترین اهمیت را از دیدگاه پاسخ دهندگان دارند و مدیریت پست بانک باید به منظور تقویت ضعف ها به میزان بسیاری تلاش کند.

چکیده جذب مشتریان مستلزم شناخت عواملی ست که آنها در ارزیابی سازمان مدنظر قرار می دهند. محیط رقابتی صنعت بانکداری کشور، بالاحض در حوزه بانکداری خرد و تلاش بانکهای نوپا در جذب مشتریان رقبای قدیمی خود اهمیت این موضوع را دوچندان می کند. هدف اصلی این پژوهش شناسایی معیارها و عواملی است که بر اساس آن، یک مشتری در بازار بانکداری خرد، آن بانک را انتخاب می کند. با استفاده ازمطالعات میدانی و مصاحبه اکتشافی با 43 مشتری، کارشناس صفی و ستادی چندین بانک، 166معیار استخراج شد. به کمک پرسش نامه خبرگان، این معیارها به 50 سوال کاهش و بین 60 نفر از مشتریان، به صورت پیش آزمون توزیع گردید. پس از تأیید روایی و پایایی با روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای و فرمول کوکران، حجم نمونه 669 بدست آمد. از 810 پرسشنامه توزیع شده، 687 پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفت. به منظور شناسایی و تحلیل عامل ها، با استفاده از تکنیک تحلیل عاملی، 45 سوال باقی ماند که در 9 عامل کارکنان و اعتماد، کیفیت و سهولت در ارائه خدمات، تکنولوژی و روش های به روز، ظاهر فیزیکی و خدمات متنوع، سرمایه گذاری و تسهیلات، هزینه، شهرت و اعتبار، راحتی، مشوق ها قرار گرفت. در بین این عوامل، کارکنان و اعتماد، با تبیین 13.317 درصد از واریانس کل، به عنوان مهمترین عامل شناسایی شد.

هدف این پژوهش بخش بندی مشتریان بانک ها بر مبنای مزایا و نگرش مورد انتظار ایشان است، به بیان دیگر تلاش در جهت بخش بندی مشتریان بانک ها به وسیله تعریف گروه هایی از افراد که در هر گروه اشخاص دارای نیازهای مشابه می باشند، البته هر گروه با گروه دیگر نامتجانس یا ناهمگن می باشد. جهت دستیابی به این هدف 400 پرسشنامه از مشتریان بانک ها جمع آوری شد. برای اندازه گیری پایایی پرسشنامه از آلفای کرنباخ که حاصل آن 937/0 می باشد استفاده شد. سپس داده ها از طریق تحلیل عاملی، تحلیل خوشه ای و تحلیل ممیزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. شاخص های مورد تجزیه و تحلیل 23 متغیر می باشد که بوسیله مطالعه کتابخانه ای، مصاحبه و پرسشنامه جمع آوری شده اند. این شاخص ها بوسیله تحلیل عاملی در 4 عامل قرار گرفتند. سپس با استفاده از تحلیل خوشه ای، مشتریان در 6 خوشه تقسیم شدند. همچنین تحلیل ممیزی درستی طبقه بندی مشتریان نمونه را تأیید نمود.

شدت رقابت در صنعت بانکداری و تلاش بانک ها برای جذب مشتریان رقبا، اهمیت استراتژی های تدافعی بازاریابی را در این صنعت افزایش داده است. هدف اصلی استراتژی های تدافعی تلاش در جهت جلوگیری از ریزش و جابه جایی مشتریان و حفظ آن ها است. از این رو پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مؤثر در ریزش مشتریان در صنعت بانکداری خرد، انجام گرفته است.دراین پژوهش با تحلیل محتوای نتایج مصاحبه با 110 نفر از مشتریان ریزش کرده و رسیدن به مرحله اشباع نظری مهم ترین علل ریزش مشتریان شناسایی و طبقه بندی شده است. بر اساس نتایج پژوهش حاضر 46 نفر (41% ) از مشتریان به صورت داوطلبانه و در نتیجه عواملی نظیر نارضایتی از رفتار کارکنان بانک (8%) و نارضایتی از محصولات و خدمات بانک (33%)  تعامل خود بانک را قطع کرده و ریزش کرده اند. این در حالی است که 64 نفر (59%) از مشتریان مورد مصاحبه به صورت غیر داوطلبانه و به دلیل فشار عوامل خارج از کنترل مانند قطع دسترسی در نتیجه تغییر محل کار و سکونت (23%)، تغییر حساب واریز حقوق (13%)، مشکلات شخصی و مالی مشتری (20%) و از بین رفتن موضوع افتتاح حساب (3%) ریزش کرده و ارتباطشان با بانک قطع شده است. Abstract Rising competitive intensity along with banks efforts to attract competitor's customers has lead marketing defensive strategies to be prominent in retail banking industry. Marketing defensive strategies aims to prevent customer churn through customer retention. This study designed to identify customer churn determinants. Research data was collected by telephone interviews from customers. Customer churn determinants have been identified by content analysis. In open coding phase, similar data was categorized in similar group. In axial coding phase, data were put back together in new ways by making connections between categories. Theoretical saturation took place at 110 threspondent. Two main categories have emerged: voluntary and in involuntary customer churn. Research result shows that 46 out of 110(41%) voluntarily churned due to staff behavior related dissatisfaction (33%) and service and product related dissatisfaction, while 64 out of 110 (59%) has churned involuntarily due to uncontrolled factors such as office/home location movement (23%), salaries liquidator shifting (13%), personal and financial problems (20%) and expire of mainspring to open the account (3%). Keywords: Retail Banking; Customer Churn; Voluntarily and Involuntarily Churn. .

بی تردید هدف هر بنگاه اقتصادی تحقق هرچه بیشتر بهره وری است. بخش بندی بازار در اکثر حوزه ها، به ویژه صنعت بانکداری خرد، ابزاری استراتژیک در جهت تخصیص بهینه منابع و، در نتیجه، تحقق این هدف است. در این راستا، پژوهش حاضر با هدف بخش بندی بازار بانکداری خرد بر مبنای مزایای مورد انتظار مشتریان صورت پذیرفت. به منظور تحقق این هدف، علاوه بر مطالعات میدانی، از طریق مصاحبه اکتشافی با 43 مشتری، کارشناس شعبه (صف)، و کارشناس ستادی چندین بانک، 166 مزیت استخراج شد. از طریق پرسشنامه خبرگان این مزیت ها به 50 سؤال کاهش یافت و بین 60 نفر از مشتریان به صورت پیش آزمون توزیع شد. پس از تأیید روایی و پایایی، با روش نمونه گیری خوشه ای و فرمول کوکران حجم نمونه 669 به دست آمد. سپس، از طریق تحلیل عاملی 9 عامل و از طریق تحلیل خوشه ای 4 بخش مشخص شد. بخش سوم بزرگ ترین بخش در میان بخش ها شناسایی شد. این بخش برای عواملی چون کارکنان و اعتماد، راحتی، سهولت خدمات، و تکنولوژی اهمیت بسیاری قائل است. نهایتاً، متناسب با ویژگی های رفتاری هر بخش، راهکار متناسب بازاریابی ارائه شد.

هدف: هدف اصلی در این پژوهش شناسایی عوامل تحت مدیریت سازمان در شکل گیری تجربه حضوری مشتریان در صنعت بانکداری خرد است. روش: در این راستا طرح پژوهش آمیخته به کار گرفته شده است و در رابطه با ۶۸ نفر از مشتریان بانکداری خرد از طریق روش مصاحبه عمیق و برگزاری گروه کانونی مطالعه شد، سپس نتایج حاصل از این بخش از طریق نظرسنجی از خبرگان و روش دلفی فازی ارزیابی شد. به منظور تأیید الگوی پژوهش و اطمینان از برازش و پایداری مدل تحلیل عاملی تأییدی مرتبه دوم صورت گرفت. بدین منظور پرسش نامه ای با طراحی و اطلاعات لازم از ۴۰۰ نفر از مشتریان صنعت بانکداری خرد گردآوری شد. در نهایت برای تبیین مدل از روش مدل سازی ساختاری تفسیری (ISM) استفاده شد و با نظرسنجی از خبرگان ارتباط میان عوامل سازنده تجربه مشتریان و سطوح آن مشخص شد. یافته   ها: این پژوهش توانست عوامل شکل گیری تجربه مشتریان را در ۹ مقوله اصلی تعامل با مشتری، کارکنان، پاسخ گویی، شعب، برند، خدمات، فرایندها، محیط اجتماعی و تجربه خارق العاده به همراه ۳۳ زیرمقوله شناسایی کند و در نهایت این مدل در شش سطح اصلی مشخص شد. نتیجه  گیری: این تحقیق توانسته است درباره نحوه ایجاد تجربه مشتریان در صنعت بانکداری خرد، دید جامع تری ایجاد کند. نتایج این پژوهش به شناسایی مقوله های اصلی تجربه مشتری و نحوه تأثیرگذاری این شاخص ها بر یکدیگر منجر شد.