شکافهای اجتماعی

ریشه های شکل گیری منازعات سیاسی از مباحث پراهمیت در حوزه جامعه شناسی سیاسی می باشد و محققان مختلف، عوامل متعددی را در شکل گیری این منازعات مورد توجه قرار داده اند. این مقاله به دنبال آن است که با بهره گیری از رویکرد جامعه شناختی به بررسی ریشه های اجتماعی کشمکش سیاسی سال 1388 در ایران بپردازد. در این راستا در ابتدا تاثیر عواملی چون نهادمندی سیاسی، شکاف های اجتماعی و همچنین فرهنگ سیاسی نخبگان، بر شکل گیری کشمکش های سیاسی در قالبی نظری مورد بررسی قرار گرفته و سپس این عوامل در خصوص منازعه سیاسی 1388 در ایران مورد آزمون قرار می گیرند. یافته های مقاله حاکی از آن است که ضعف نهادمندی سیاسی در ایران با تأکید بر ضعف احزاب سیاسی، صورت بندی شکاف های اجتماعی در ایران عمق شکاف ها، متراکم بودن آنها، جنبه ایدئولوژیک و هویتی داشتن آنها و معطوف به دولت بودن و هم انگیختگی آنها و در نهایت فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی ایران نفش موثری در شکل گیری منازعه سیاسی 88 در ایران داشته است.

هدف این مقاله تبیین رابطه شکاف مرکز-پیرامون با انتخابات دهم ریاست جمهوری(1388) در ایران است. برای نیل به این هدف ابتدا به بررسی تأثیرگذاری شکافهای اجتماعی برانتخابات و رفتار انتخاباتی پرداخته می شود، سپس به درک چگونگی تأثیرگذاری شکاف مرکز- پیرامون بر انتخابات ریاست جمهوری دهم در ایران پرداخته شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهند که اقدامات دولت های گذشته که باعث عدم توجه به فرودستان جامعه شده و در مقابل اقدامات دولت احمدی نژاد بین سالهای 1384 تا 1388 باعث شکل گیری پایگاه اجتماعی برای آنها در طبقه فرودست جامعه شده و همین پایگاه سبب پیروزی احمدی نژاد در انتخابات دهم ریاست جمهوری در مقابل رقیبان که از پایگاه اجتماعی شهری برخوردار بوده اند، شده است. همچنین این نتایج نشان می دهد که بیشترین آراء احمدی نژاد در مناطق فرودست و پیرامونی جامعه بوده و هرچه از سمت مرکز به سمت پیرامون دور می شویم درصد آراء احمدی نژاد بیشتر می شود. اثرگذاری شکاف مرکز-پیرامون در انتخابات و رفتار انتخاباتی مردم و پیروزی احمدی نژاد نتیجه اقداماتی از قیبل پایگاه اجتماعی پیرامونی دولت احمدی نژاد، دو قطبی طبقاتی-جغرافیایی در انتخابات و اقدامات دولت مثل سهام عدالت، مسکن مهر و تخصیص بودجه عمرانی به استانهای محروم می باشد.