کالبدشناسی

سابقه و هدف: انسان شناسی یکی از دو مفروضه پنهان اساسی است که پایه تصور همه نظریه پردازان غربی و شرقی در ادیان مختلف از واقعیت و به دنبال آن ارائه نظریات علمی به ویژه در حوزه علوم انسانی است. تحولات انسان شناسی الهی (مسیحی و یهودی) و فلسفی (از پروتاگوراس تا نیچه) در غرب به تدریج به انسان شناسی تجربی با اساس ماتریالیستی و داروینیستی منتهی شده که محصول آن شناختی ناقص از انسان و کاربرد آن در شئون مختلف و آسیب های جبران ناپذیری در رشد و تعالی و سلامت روانی، اجتماعی و جسمانی او بوده است. در آثار دانشمندان مسلمان گرچه تصویری متعالی از انسان ارائه شده، اما فاقد عینیت و یکپارچگی و دارای ضعف کاربردی است. هدف پژوهش حاضر دستیابی به چارچوب نظری آفرینش یا «ساختار وجودی» انسان و تعالی و بالندگی او و استخراج اجزای این ساختار و روابط بین آنها در جهت عینی و کاربردی سازی با الگوبرداری از تمثیل آناتومی بُعد مادی (بدن) انسان بود. روش کار: این پژوهش با روش تحلیل محتوای کیفی قرآن و با استعانت از تفاسیر و پژوهش های اسلامی دیگر انجام گرفته است. به این صورت که آیات مربوط به روش کتابخانه ای جمع آوری و سپس داده های به دست آمده به روش استقرایی تحلیل شد. مؤلفان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: چهار لایه اصلی صدر، شغاف، قلب و فؤاد در ساختار وجودی انسان استخراج شد که بر پایه فطرت واقع شده است و هر یک مشمول طبقاتی از حالت، قوت، نهایت و غایت است که درمجموع 62 جزء مرتبط را شکل دادند. نتیجه گیری: قلب و لایه ها و اجزای آن و نوع ارتباط بین آنها چارچوب یکپارچه ساختار وجودی انسان با تکیه بر مقوله های استخراجی از قرآن کریم معرفی شدند که می تواند راهنمای انسان سازی و جامعه سازی و تشخیص و درمان بیماری های غیرجسمی باشد.

چکیده بیان مسئله : یکی از حوزه های علمی که نسخه های بسیاری از آن در دسترس می باشد، حوزه علم پزشکی است. پزشکان ایرانی برای تفهیم یافته خود ، گاه خودشان و گاه از برخی از نقاشان در ترسیم تصاویر اندام انسانی و حیوانی بهره برده اند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تصویرگری درنسخه خطی مصورذخیره خوارزمشاهی محفوظ درکتابخانه ملی با شماره ثبت : 814227 گردآوری و تدوین شده است. هدف مقاله : هدف در این تحقیق پس از ارائه مختصری از پیشینه تصویرگری و علم پزشکی در ایران،به شناخت،معرفی و بررسی این نسخه خطی می پردازیم. در تصویرگری نسخه های خطی پزشکی مصور،موضوع غالب به شکل تشریح وکالبد شناسی بود. البته تصویرگری موضوعات دیگری از جمله گیاهان،حیوانات،ابزارآلات و روش های مختلف پزشکی ( فصد و حجامت) و دندانپزشکی نیز به چشم می خورد که اندک است . سوال مقاله : در این مقاله سعی می شود به این سوالات پاسخ داده شود: - کار تصویرگری این پیکره های رنگی توسط چه کسانی انجام شده است ؟ - آیا اینگونه تصویرگری ها بیانگر سبک خاصی به مانند تصویرگری نسخه های ادبی بوده است؟ - میزان مهارت و تسلط تصویرگر در رعایت اصول و قواعد تصویرگری به چه میزان بوده است؟ روش تحقیق: این پژوهش بصورت توصیفی- تحلیلی بوده و روش جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای می باشد. نتیجه گیری: نتایج بررسی حاکی از آن است که تصویرگری در این کتاب منطبق با سبک و شیوه نسخه های ادبی نبوده است ومصورسازان این نسخه خطی پزشکی معمولا"موْلفین کتب وکمتر نگارگران بوده اند. همچنین این نگاره هابدلیل اختلاف درسبک تصویرگری میتواندکاربیش ازیک نفرباشد وبعضا بصورت رونگاری-وکپی ازنسخه اصلی است. طبق بررسی انجام شده ازمنابع مختلف،به نظرمیرسد،منشااین تصاویربه هنرهلنیستی بازگردد.این تحقیق میتواند برای استفاده دانشجویان هنرو پزشکی مفیدباشد.