روابط میان رشته ای

با تکیه بر باور امروزی در علوم مختلف انسانی در خصوص رابطه میان زبان و فکر، گسترش روابط بینازبانی در تماس میان رشته های مختلف علمی، ابزاری برای بسط اندیشه و افق های نگاه است که علوم در اختیار یکدیگر قرار می دهند. بدین ترتیب، حساسیت زبان در ارتباط علوم دریافت می شود و از سوی دیگر، نگرانی ها درباره صدماتی افزایش می یابد که ممکن است در اثر اختلال در روابط بینازبانی به وجود آید. توجه به برخی ویژگی های زبان علمی، مانند تفاوت نهادن میان جنبه های تعیینی و تاریخی، در تنظیم این روابط بسیار حساس و تعیین کننده است و تعیینی انگاشتن مفاهیم تاریخی، یا عکس آن، ممکن است نتایج مخربی را در روابط میان رشته ای داشته باشد. برخی مطالعات زیربنایی، مانند دست یافتن به نوعی تبارشناسی زبانی از زبان های علمی می تواند سلامت و ثمربخشی بیشتر برای مطالعات میان رشته ای را تضمین کند.

مقاله حاضر به مقوله علم و سازمان دهی آن، و ارائه راهکاری متناسب با علوم انسانی اسلامی می پردازد و درصدد پاسخ به این پرسش است که از منظر مدیریت، به عنوان عنصری فراگیر در سازمان دهی هر نوع کار و محیط انسانی، برای مهندسی و سازمان دهی علوم انسانی اسلامی چه راهکاری می توان ارائه کرد. از آن جا که علوم انسانی اسلامی به عنوان روح همه علوم می تواند به علوم دیگر جهت دهد و آنها را علاوه بر شئون مادی در جنبه های معنوی انسانی نیز اثربخش سازد، شایسته است که به مثابه نیازی میان رشته ای مورد توجه قرار گیرد. از این رو لازم است به درستی و بر اساس اصول شناخته شده، سازمان دهی و مدیریت شود تا زمینه های تحول و تولید علم به موقع را به دست دهد. مهندسی و مدیریت این علوم با استفاده از نظام های دانش مدار و ابزارهای فناورانه، از جمله راهکارهای مهم و زیرساختی ست که در این مقاله مورد بررسی قرار گرفته است.

میان رشتگی موضوعی اساسی در پژوهش علمی است که براساس آن، در ترکیبات جدید اجماع اتفاق که اساس آن پدید آمدن ترکیبات جدید براثر اجماع در علوم گوناگون است. همگرایی روند کلانی است که در تمامی فناوری ها و محصولات و در سطح جهانی دیده می شود. با وجود این، هم گرایی درحال گذر از مرحله تک رشته ای و حذف مرزهای فناورانه است. همگرایی حاصل وقایعی است که در طی زمان اتفاق می افتد: در آغاز رشته های علمی، سپس فناوری ها و محصولات با هم ترکیب می شوند و درنهایت، با همگرایی صنایع، این چرخه تکامل می یابد. اصطلاح «فناوری همگرا » در فرایند سیاست گذاری علم و فناوری جایگاه بسیار مهمی دارد. همگرایی فناوری های نانو، زیستی، اطلاعات و علوم شناختی در بهبود عملکرد انسانی، ترسیم اقتصاد، جامعه و زیرساخت های صنعتی آینده نقش مهمی دارد. در این مقاله، به منظور آگاهی بخشی به سیاست گذاران و پژوهشگران و مدیران تجاری درباره نتایج همگرایی علوم و فنون، درمورد روابط میان رشته ای، همگرایی علمی، همگرایی فناورانه و سنجش همگرایی مطالبی عرضه می شود.