شاخص کل بورس اوراق بهادار

هدف این مقاله تجزیه و تحلیل اثرات متغیرهای کلان اقتصادی بر شاخص کل بورس اوراق بهادار در چارچوب تئوری قیمت گذاری آربیتراژ است. این مطالعه، هشت متغیر کلان اقتصادی شامل شاخص قیمت مصرف کننده، نرخ بهره بانکی، قیمت طلا، شاخص تولیدات صنعتی، قیمت نفت، تلاطم قیمت سهام، نرخ ارز و عرضه پول را به عنوان متغیرهای اثرگذار بر شاخص کل قیمت بورس اوراق بهادار تهران، به عنوان شاخص اصلی بازار سهام ایران را بر اساس داده ها ماهانه از فروردین 1384 تا اسفند 1394 بررسی کرده است. با استفاده از الگوی رگرسیون چندعاملی رابطه بین بازده شاخص سهام و متغیرهای کلان اقتصادی آزمون شده است. نتایج نشان می دهد تغییر نرخ رشد پول تأثیری منفی بر بازده شاخص سهام داشته و شاخص تولید صنعتی، قیمت نفت، تلاطم قیمت سهام و سطح قیمت ها دارای تأثیر مثبت بر بازدهی این شاخص است. از سوی دیگر، نرخ ارز و قیمت طلا تأثیر معناداری بر بازدهی این شاخص نداشته اند The paper investigates effects of macroeconomic variables on the Tehran Stock Exchange Market in the Arbitrage Pricing Theory framework. This study embraces seven macroeconomic variables (consumer price index, gold price, industrial production index, oil price, Volatility of Stock price, foreign exchange rate and money supply) and the main Iran stock market Index (Tehran Exchange Index or Tepix). The data are monthly and extend from April 2003 to the March of 2015. A multiple regression model is designed to test the relationship between the Tepix Index returns and seven macroeconomic factors. The results of the paper indicate that money supply negatively influence Tepix Index returns while industrial production index, oil price, Volatility of Stock price and consumer price index have a negative effect on Tepix Index returns. On the other hand, Gold price and Foreign exchange rate do not appear to have any significant effect on Tepix Index returns.   Keywords: Arbitrage Pricing Theory, Macroeconomic Variables, Stock Returns, Tehran Stock Exchange. Classification JEL : G14; G23; G34

بازارهای مالی در کل و ارزها در جزء هر کدام به مثابه یک موجود زنده رفتارهایی دارند که ناشی از اتفاقات مشابه قبلی و متغیرهای دیگر هستند. شناسایی رفتارهای احتمالاتی ماهیت درونی رفتار را نشان داده و زمینه را برای بررسی چرایی آن فراهم می نماید. بیت کوین یکی از بزرگترین ارزهای های دیجیتال در سال های گذشته بوده و سرمایه های زیادی را از سراسر جهان جذب کرده است. در کنار این، در ایران بازار بورس اوراق بهادار تهران شاهد افت و خیزهای شدیدی بوده که منجر به کوچ بین این دو بازار در ایران و همچنین استان سمنان شده است. بررسی این رفتارها در کل کشور و همچنین اثار مثبت و منفی ورود به بازارهای ارز دیجیتال در استان باعث تسلط بیشتر در این حوزه شده و برنامه ریزی های بعدی را تسهیل می نماید. در این مطالعه با مقایسه رفتاری احتمالاتی ارز دیجیتال بیت کوین با شاخص کل تعدیل شده بورس اوراق بهادار کشور توسط زنجیرهای مارکوف پنهان شده و با استفاده از تکنیک تاپسیس روی یافته های حاصل از مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه سعی در شناسایی معایب و مزایای استفاده از ارزهای دیجیتال در استان سمنان شده است. نتایج نشان می دهد، رفتار مومنتومی و نوسانی ارزدیجیتال بیت کوین اطمینان بالاتر و نوسانات خطرناک کمتری نسبت به شاخص کل بورس داشته و این یکی از مهمترین علل کوچ سرمایه گذاران به این بازار است. ارزآوری، دورزدن تحریم ها، افزایش درآمدهای مالیاتی و عمومی استان، تسهیل در تأمین مالی تروریسم، نبود قوانین مدون و مشکلات روحی روانی نیز از جمله مهمترین مزایا و معایب شناسایی شده در این مطالعه می باشند.

شاخص کل بورس نشان دهنده وضعیت سودآوری و قیمت سهام در بورس اوراق بهادار است. نرخ تورم می تواند بر شاخص کل بورس تأثیرگذار باشد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه نرخ تورم و شاخص بورس اوراق بهادار در دوره زمانی 98-1378 انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها توسط روش ARDL در دو زمان کوتاه مدت و بلندمدت انجام شد. نتایج نشان داد در کوتاه مدت شاخص کل سهام با یک وقفه بر شاخص کل سهام در دوره حاضر تأثیر مثبت و به میزان 459/1 دارد؛ همچنین نرخ تورم بر شاخص کل سهام تأثیر مثبت و بسیار بالا و برابر 448/2208 دارد. بر اساس آزمون هم انباشتگی، وجود رابطه بلندمدت میان نرخ تورم و شاخص کل بورس تأیید گردید؛ همچنین در بلندمدت نرخ تورم بر شاخص کل بورس تأثیر منفی و بسیار بالا دارد؛ بنابراین نرخ تورم در کوتاه مدت تأثیر مثبت و بالایی بر شاخص بورس دارد اما در بلندمدت این افزایش نرخ تورم کاملاً نتیجه عکس بر شاخص بورس داشته و آن را به شدت کاهش می دهد.