بنیان های روش شناختی

در این مقاله بنیان های روش شناختی مکاتب مختلف تحقیق در عملیات سخت، نرم و رهایی بخش بررسی می شود. بدین منظور نخست با بررسی دقیق متون تحقیق در عملیات، گزاره های مربوط به هر مکتب استخراج شد و در مرحله بعد، گزاره های کلی مکاتب روش شناختی به عنوان مقدمه کبری در قالب یک قیاس حملی شکل اول (حد وسط در صغری محمول و در کبری موضوع) قرار گرفت و گزاره های استنباطی از متون تحقیق در عملیات به عنوان مقدمات صغری در نظر گرفته شدند. سپس به صورت قیاسی مبنای روش شناختی گزاره صغری مد نظر از گزاره کبری استنتاج شد. نتایج استنتاج نشان داد به طور کلی تحقیق در عملیات، سخت ریشه در بنیان روش شناختی پوزیتیویستی، تحقیق در عملیات نرم ریشه در بنیان روش شناختی تفسیرگرایی و تحقیق در عملیات رهایی بخش ریشه در مفاهیم نظریه انتقادی مکتب فرانکفورت دارد. بنا بر نظر هابر ماس با توجه به این که هر مکتب روش شناختی در فلسفه علم برای پاسخ به مسئله خاصی مناسب است، تعیین مبانی روش شناختی رویکردهای مختلف تحقیق در عملیات، به محققان حوزه های تصمیم گیری و مدیریت کمک می کند تا در هر مرحله از تصمیم گیری بتوانند روش شناسی تحقیق در عملیات متناسب با ویژگی های هر موقعیت مسئله را استنباط کنند.