هیئت مدیره مشترک

هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط جایگاه شرکت ها در شبکه اجتماعی شرکت های بازار سهام ایران و مدیریت سود اقلام تعهدی است. روش: این پژوهش بر اساس نوع داده های جمع آوری و تحلیل شده، پژوهشی کمّی از نوع تحلیل شبکه محسوب می شود. جامعه آماری آن، کلیه شرکت های بازار سرمایه ایران است. داده ها در بازه زمانی 1392 تا 1396 گردآوری و تجزیه و تحلیل شده است. یافته ها: بر اساس یافته ها، رابطه متغیرهای مرکزیت درجه و نزدیکی با مدیریت سود اقلام تعهدی، به ترتیب معکوس و مستقیم است. در ساختار شبکه اجتماعی، با افزایش مرکزیت درجه شرکت های بازار سهام ایران، از قدر مطلق اقلام تعهدی کاسته می شود و استفاده از رویه های مدیریت سود اقلام تعهدی کاهش می یابد که این امر از نظارت قانون گذاران و ملاحظات هزینه سیاسی برای این گروه از شرکت ها تأثیر می پذیرد. از سوی دیگر، شرکت های با مرکزیت نزدیکی بالاتر که در شبکه قدرت تأثیرگذاری بیشتری دارند، دارای قدر مطلق اقلام تعهدی بالاتری هستند. همچنین، نتایج مربوط به متغیرهای کنترلی نشان می دهد که متغیرهای نرخ بازده دارایی ها و اندازه شرکت، بر قدرمطلق اقلام تعهدی تأثیر مثبت و معناداری می گذارند. نتیجه گیری: در خصوص رویکرد شبکه محور برای درک رفتار مدیریت سود شرکت ها با توجه به جایگاه آنها در ساختار شبکه اجتماعی شرکت های بازار سهام ایران، دانش اندکی وجود دارد. از این رو، مطالعه حاضر نشان می دهد از آنجا که ساختار شبکه ای شرکت ها در بازار سهام ایران دارای هسته مرکزی و ساختار نیمه متراکم در پیرامون هسته است، بین مرکزیت درجه شرکت و مدیریت سود اقلام تعهدی آنها رابطه معکوسی وجود دارد؛ اما با فاصله گرفتن از مرکز شبکه در شرکت های با مرکزیت نزدیکی بالاتر، استفاده از ابزارهای متهورانه در مدیریت سود اقلام تعهدی افزایش می یابد.

از زمان پیدایش تحقیقات حاکمیت شرکتی در اواخر قرن 20 یکی از بحث برانگیزترین موضوعات وجود هیئت مدیره مشترک در ساختار حاکمیت شرکتی است. هیئت مدیره مشترک به مفهوم مشارکت یک عضو هیئت مدیره به طور همزمان در هیئت مدیره شرکت دیگر است. یا به عبارت دیگر در شرایطی که یک فرد به یک سازمان وابسته است در سازمان دیگر عضو هیئت مدیره مشترک باشد. بررسی ادبیات نظری در خصوص تأثیر هیئت مدیره مشترک حاکی از نتایج متضادی است. نتایج و پژوهش ها از قبیل برون و همکاران (2011) برگاتی و فاستر (2003) حاکی از این است که هیئت مدیره مشترک بر عملکرد شرکت ها تأثیرات متفاوتی دارد این تأثیرات می تواند بر شیوه گزارشگری و کیفیت گزارشگری شرکت ها مطرح شود لذا هدف از این مقاله بررسی تأثیر هیئت مدیره مشترک بر افشای اختیاری اطلاعات و کیفیت سود است.جامعه آماری پژوهش کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد . روش نمونه گیری پژوهش روش حذف سیستماتیک است. نمونه مورد مطالعه پژوهش حاضر شامل90 شرکت می باشد. نوع داده ها جهت آزمون فرضیه های پژوهش داده های ترکیبی استنتایج و یافته های پژوهش نشان می دهد که هیئت مدیره مشترک بر کیفیت سود تأثیر مثبت دارد. به گونه ای که وجود هیئت مدیره مشترک باعث بهبود کیفیت سود شرکت های نمونه خواهد شد. همچنین یافته های پژوهش نشان داد که هیئت مدیره مشترک بر افشای اختیاری اطلاعات تأثیر مثبت دارد. به طوری که عضو مشترک هیئت مدیره باعث ترغیب مدیران به افشای داوطلبانه اطلاعات می شود.