سامانه های الکترونیکی

هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت بعد آموزشی سامانه های الکترونیکی مدیریت یکپارچه مدارس از دیدگاه متخصصین تکنولوژی آموزشی است. روش پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان مقطع دکترای تکنولوژی آموزشی دانشگاه علامه طباطبایی تهران به تعداد 60 نفر می باشد. حجم نمونه پژوهش با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده 52 دانشجو است. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه 25 گویه ای محقق ساخته دارای 5 خرده مقیاس ماژول طرح درس، هدایت تحصیلی و شغلی دانش آموزان، ارتباطات معلمان با دانش آموزان و والدین آنان، دفتر کلاسی هوشمند و تابلو اعلانات هوشمند است. جهت تعیین روایی پرسشنامه از نظرات استادان صاحب نظر و کارشناسان برنامه ریزی درسی و متخصصین تکنولوژی آموزشی و خبرگان در زمینه سامانه های الکترونیکی مدیریت یکپارچه مدارس استفاده شد. و پایایی پرسشنامه با استفاده از آلفای کرنباخ برای خرده مقیاس های ماژول طرح درس، هدایت تحصیلی و شغلی دانش آموزان، ارتباطات معلمان با دانش آموزان و والدین آنان، دفتر کلاسی هوشمند و تابلو اعلانات هوشمند و کل پرسشنامه به ترتیب 72/0، 76/0، 81/0، 79/0، 84/0 و 88/0 بدست آمد، جهت تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده آمار توصیفی (فراوانی و درصد فراوانی) و آمار استنباطی (آزمون تی تک نمونه) استفاده شد. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که وضعیت سامانه های الکترونیکی مدیریت یکپارچه مدارس از لحاظ ماژول طرح درس، هدایت تحصیلی و شغلی دانش آموزان، ارتباطات معلمان با دانش آموزان و والدین آنان، دفتر کلاسی هوشمند و تابلو اعلانات هوشمند در سطح مطلوبی قرار دارد.

اهمیت انکارناپذیر یادگیری الکترونیکی در آموزش منجر به رشد گسترده تعداد دوره های آموزش الکترونیکی و سیستم های ارائه انواع مختلف خدمات در زمان کووید 19 می شود. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شامل مدیران مراکز رشد و فناوری اطلاعات و ارتباطات، در دانشگاه های تهران بودند، که تعداد آنها 192 نفر گزارش شد. نمونه بر اساس فرمول کوکران 128 نفر محاسبه و به روش نمونه گیری تصادفی در دسترس انتخاب شدند. جهت گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه تحقیق آل-فریحات و همکاران(2020) استفاده گردید. روایی به روش محتوایی با استفاده از روایی درونی و ماتریس همبستگی(روایی واگرا) و بارها عاملی مورد تایید قرار گرفته است. پایایی با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی مورد تایید قرار گرفت.جهت تحلیل داده های بدست آمده، از روش همبستگی به شیوه معادلات ساختاری با نرم افزار اسمارت پی ال اس(SmartPLS) استفاده شده است. براساس یافته های پژوهش کیفیت سیستم فنی (r=0.533)، کیفیت سیستم اطلاعات (r=0.472)، کیفیت خدمات (r=0.523)، کیفیت سیستم تحصیلی(r=0.613)، کیفیت سیستم پشتیبانی(r=0.851)، کیفیت یادگیرنده (r=0.763) و کیفیت استاد (r=0.508) از عوامل اثرگذار بر موفقیت سامانه های یادگیری الکترونیکی بودند. طبق نتیجه به دست آمده کیفیت سیستم پشتیبانی مهمترین عامل تأثیرگذار بر موفقیت سامانه های یادگیری الکترونیکی شناخته شد.

بی شک امروزه زندگی بدون خدماتِ سامانه های الکترونیکی دشوار است. از طرف دیگر، استفاده از این خدماتِ به ظاهر رایگان، به قیمت تن دادنِ به مفاد شروطی است که پیش از این از سوی گردانندگان این سامانه ها، با صرف وقت و هزینه بسیار و چه بسا مشورت با حقوق دانان، تدوین گردیده است؛ حال، چنانچه کاربران از مُفاد تمامی این شروط آگاهی می یافتند، یا هرگز از این خدمات استفاده نمی کردند یا دست کم بی طیب خاطر و با اکراه اقدام به استفاده می نمودند. از همین روی، این مقاله به دنبال پاسخ به این پرسش اصلی است که بهترین شیوه مقابله با تحمیل این شروط چیست و چگونه می توان در عین بهره مندی از مزایای آن، معایب آن را به حداقل رسانید؟ به نظر می رسد استفاده از مجموعه ای از رویکردها به نحوی که هم مانع ایجاد این شروط گردد و هم در صورت ایجاد، راهکاری برای حذف آن با اقتصادی ترین طریق ممکن ارائه نماید، مطلوب ترین شیوه حمایت از حقوق کاربران به عنوان طرف ضعیف تر در برابر صاحبان این سامانه ها به عنوان طرف قدرتمند باشد. به همین جهت، در این اثر با بهره گیری از روش تطبیقی- تحلیلی و کتابخانه ای، در سه مبحث کلی، پس از بررسی نحوه انعقاد و مفاد این شروط، شیوه های مقابله با آنها نیز پِی گرفته شده است.