شایستگی تدریس

هدف: مطالعه حاضر با هدف تعیین مهم ترین شایستگی های تدریس اساتید از دیدگاه دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد انجام شده است.    روش: رویکرد پژوهش کیفی و با استفاده از روش پدیدارشناسی در سال 1397-1398 در دانشگاه فردوسی مشهد انجام شد. برای جمع آوری داده ها، از مصاحبه نیمه ساختار یافته و اکتشافی با رعایت اصول اجرای مصاحبه و با تأکید بر اصول اخلاقی استفاده شده است.  مشارکت کنندگان پژوهش، دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد بودند که 22 نفر از آن ها بر مبنای اشباع نظری و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. تحلیل مصاحبه ها با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شد. با استفاده از تطابق همگونی یافته ها و روش بازخورد مشارکت کنندگان و خبرگان غیر مشارکت کننده از اعتبار تحلیل ها اطمینان حاصل شد.    یافته ها: نتایج نشان داد از نظر دانشجویان شایستگی های تدریس اساتید شامل 31 مقوله فرعی و 6 مقوله اصلی شامل: مهارت آموزشی، مهارت پژوهشی، مهارت ارتباطی، اخلاق حرفه ای، ویژگی شخصیتی و مهارت مدیریت کلاس است. کابردهای متصور بر یافته های تحقیق حاضر از جهت آن است که؛ تعیین شایستگی های تدریس مورد نیاز اعضای هیأت علمی می تواند خطوط راهنمایی برای تعیین مسیر و استراتژی برنامه های بالندگی اعضای هیأت علمی باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی نقش میانجی یادگیری مشارکتی در رابطه شایستگی تدریس و صلاحیت حرفه ای اعضای هیأت علمی با دستاورد تحصیلی دانشجویان دانشگاه سمنان می باشد. پژوهش حاضر با توجه به هدف، کاربردی و با توجه به نحوه گردآوری داده ها از نوع تحقیقات توصیفی همبستگی محسوب می شود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه سمنان (16000 نفر) بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای 260 نفر به عنوان نمونه پژوهش (179 نفر کارشناسی و 81 نفر کارشناسی ارشد) انتخاب شدند. همه آن ها مقیاس های شایستگی تدریس اعضای هیأت علمی، صلاحیت حرفه ای اعضای هیأت علمی، یادگیری مشارکتی و دستاورد تحصیلی دانشجویان را تکمیل کردند. پس از محاسبه روایی و پایایی ابزارها، داده ها با استفاده از روش های آماری همبستگی و تحلیل مسیر تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که: بین شایستگی تدریس اعضای هیأت علمی، صلاحیت حرفه ای اعضای هیأت علمی، یادگیری مشارکتی و دستاورد تحصیلی دانشجویان رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. شایستگی تدریس اعضای هیأت علمی بر دستاورد تحصیلی دانشجویان با میانجی گری یادگیری مشارکتی اثر غیرمستقیم و معناداری دارد؛ اما این اثر به صورت مستقیم معنادار نیست. صلاحیت حرفه ای اعضای هیأت علمی بر دستاورد تحصیلی دانشجویان اثر مستقیم و معناداری دارد؛ اما با میانجی گری یادگیری مشارکتی اثر غیرمستقیم و معناداری بر دستاورد تحصیلی دانشجویان ایفا نمی کند.