واژگان تخصصی

هدف: از آنجا که واژگان تخصصی حوزه های مختلف دانش ابزار انتقال مفاهیم آن حوزه به شمار می روند، انتخاب آن ها بایستی بر اساس اصول و ضوابط واژه گزینی مناسب باشد. به همین دلیل معادل یابی از حساسیت خاصی برخوردار است. بدیهی است با انتخاب درست واژگان تخصصی، به نشر دانش و تبدیل زبان فارسی به زبان بومی علم نیز کمک می شود. پژوهش حاضر در راستای پاسخگویی به این نیاز مهم، در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی انجام شده است. روش: این پژوهش توصیفی است و به روش تحلیل محتوا انجام شده است. بدین منظور ۱۵۱۰ واژه تخصصی فارسی حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی به صورت مقابله ای با معادل های انگلیسی خود مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که فرایندهای واژه گزینی زبان فارسی در این حوزه را گروه نحوی با ۲۱/۷۷ درصد، واژه سازی با ۱۴/۱۸درصد، وام گیری با ۹۸/۲ درصد و بالاخره هم پایگی با ۵۸/۱ درصد تشکیل می دهد و اختصارسازی سهم اندکی در واژه سازی فارسی دارد. همچنین مشاهده گردید که حشو در معادل یابی، عدم توجه به هسته و وابسته واژگانی، عدم توجه به خوشه واژگانی، گرده برداری افراطی، و ... از عمده ایرادهای صرفی و معنایی در فرایند واژه سازی فارسی در این حوزه می باشند.

هدف: یکی از منابع اطلاعاتی بسیار مهمی که در دسترس استفاده کنندگان قرار دارد، اطلاعات افشاشده توسط شرکت هاست. مدیران با به کاربردن واژ گان مثبت و منفی در پیام های نوشتاری، انتظارهای خود را از عملکرد آتی، اطلاع رسانی می کنند یا آن را به عنوان راهکاری کم هزینه برای دستیابی به منافع شخصی خود می انگارند. هدف از اجرای این پژوهش، درک مناسبی از این رفتار است. روش: لحن افشای پیام های نوشتاری 1445 گزارش، شامل نخستین پیش بینی سود هر سهم، گزارش فعالیت های هیئت مدیره و گزارش افشای اطلاعات بااهمیتبا استفاده از واژگان تخصصی مالی و عمومی و بر اساس سه رویکرد ساده، موزون و غیرمنتظره برای 125 شرکت طی سال های 1391 تا 1395 اندازه گیری شد. آزمون فرضیه های پژوهش با استفاده از الگوی رگرسیون گشتاور تعمیم یافته با داده های ترکیبی پویا و رگرسیون لاجیت به اجرا درآمد. یافته ها: بر اساس نتایج به دست آمده، استفاده بیشتر از واژگان مثبت تخصصی، همراه با بازده مناسب دارایی ها در سال جاری، بهبود عملکرد آتی را به دنبال دارد. استفاده بیشتر از این واژگان همراه با واژگان خنثی، موجب می شود که بازده آتی دارایی ها بهبود یابد؛ اما استفاده بیشتر از واژگان عمومی مثبت با کاهش بازدهی آتی دارایی ها همراه می شود. بر اساس نتایج، واژگان تخصصی توانایی مناسبی برای توضیح دهندگی عملکرد آتی شرکت دارند. نتیجه گیری: واژگان تخصصی، ابزار مناسبی برای اطلاع رسانی از عملکرد آتی و هماهنگ سازی انتظارهای مدیران و سرمایه گذاران است و در قیاس با واژگان عمومی، به تنهایی یا همراه با واژگان خنثی، قدرت تبیین کنندگی بیشتری از عملکرد آتی دارند.