فلات زدگی

سازه فلات زدگی شغلی سازه ای عینی- ذهنی است، میزان و نوع آن در بین گروه های مختلف درون جامعه متفاوت است و تحت تأثیر توانایی های فردی، ویژگی های فراسازمانی و فرصت های عینی و ذهنیِ در دسترس افراد قرار دارد. بدون شک یکی از مهمترین تفکیک های درون هر جامعه ای، تفکیک جنسیتی و تمایزات مبتنی بر جنسیت است. براین اساس، هدف پژوهش حاضر این است که با بررسی میزانِ و گونه هایِ فلات زدگیِ شغلیِ زنان و مردان و اعضای هیأت علمیِ دانشگاه های تهران و اهواز، به این سؤال پاسخ دهد که تأثیر جنس در میزان و گونه های فلات زدگی شغلی مهمتر است یا تأثیر جنسیت؟ روش مطالعه پیمایشی، و جمع آوری داده ها ابزار پرسش نامه بوده است. براساس یافته های بدست آمده؛ شرایط ساختاری دانشگاه در تعیین فلات زدگی شغلی تأثیری تعیین کننده تر از جنس افراد دارد؛ این تأثیر در دانشگاه اهواز و تهران به ترتیب بیشتر در بعد ساختاری و محتوایی می باشد. همچنین براساس مقایسه میانگین ها، زنان عضوهیأت علمی به لحاظ فلات زدگی زیستی و مردان به لحاظ فلات زدگی حرفه ای به تفکیک دانشگاه محل خدمت با یکدیگر تفاوت معناداری دارند. بدین لحاظ تأثیر دانشگاه محل خدمت، عدالت سازمانی، شیوه مدیریت و فرهنگ سازمانی بر انواع فلات زدگی تعیین کننده تر از جنس بوده است.

فلات زدگی، ایستایی و رکود شخصی است. یعنی فرد نه می آموزد و نه شایستگی های خود را گسترش می دهد. هدف این مطالعه بررسی وضعیت فلات زدگی شغلی در بین اعضاء هیأت علمی است. این مطالعه به صورت پیمایش در سال 1397 در تهران، اهواز و یاسوج با نمونه ای بالغ بر 497 نفر از  اعضاء هیئت علمی انجام شده است. ملاک تعیین دانشگاه های نمونه نظام رتبه بندی و سطح بندی دو سال اخیر وزارت علوم، تحقیقات و فناوری (1395) می باشد. برطبق نمودارهای عنکوبتی و آزمون فریدمن جامعه پذیری علمی، فرهنگ سازمانی، فلات زدگی محتوایی، فلات ساختاری ذهنی و عدالت سازمانی در سه دانشگاه و در بین دو گروه علوم پایه و علوم انسانی از عوامل تأثیرگذار در فلات زدگی شغلی می باشد. مدل معادله ساختاری تدوین شده نیز شاخص های برازش مطلوبی را کسب کرد. با توجه به شاخص های برازش، تمامی فرضیات با مدل تجربی تحقیق هماهنگ بوده و واقعیات موجود در جامعه آماری مدل نظری را مورد تأیید قرار می دهد. از نظر میزان فلات زدگی شغلی(فلات زدگی محتوایی و ذهنی)  اعضای دو گروه علوم پایه و علوم انسانی با هم تفاوت دارند بنابراین توجه به تنوعات درون و برون گروه های آموزشی امری لازم است. هر چند فضای آکادمیک، وضعیت تدریس و دغدغه ارتقاء در دانشگاه ها اعضاء هیأت علمی را با چالش های متعددی مواجه نموده که استمرار آن می تواند زمینه کاهش بهره وری و شادکامی ذهنی اعضاء هیأت علمی را در محیط آکادمیک فراهم سازد.