رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری

پس از طراحی یک مدل، ارزیابی، آخرین مرحله ی منطقی قبل از بکارگیری در سطح سازمان است. نگارنده قبلا، مدلی از سازمان ارزش بنیان با رویکرد اسلامی را در مقاله ای بازنموده است که نخستین مدل جامع سازمان ارزش بنیان با رویکرد اسلامی است و 9 بُعد برای چنین سازمانی ترسیم، و از این مبنا دفاع می کند که تصور یک سازمان ارزش بنیان بر پایه ی ارزشهای اسلامی بدون تصور این ابعاد امکان پذیر نیست. اکنون جهت سنجش اعتبار مدل برآنیم تا فرضیه ی حاصل از مقاله ی پیشین در خصوص نحوه ی ارتباط متقابل این ابعاد با هم و اثرشان بر یکدیگر را بیازماییم. فلذا،پرسشنامه ی محقق ساخته ای بین کارکنان و اعضاء هیأت علمی دانشگاه پیام نور توزیع و پاسخهای 300 نفر به پرسشنامه ها دریافت گردید. در مطالعه ی پیش رو بنا داریم با بهره جویی از رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری مبتنی بر واریانس پاسخهای جامعه ی آماری را تحلیل نماییم و به برازش مدلهای اندازه گیری، ساختاری، و کلی بپردازیم یا به بیانی دیگر، پایایی و روایی ابزار سنجش، فرضیه ی کلی مطالعه ی یادشده و فرضیات هجده گانه ی جزئی تر را بیازماییم. چنان که دستاوردهای این مطالعه نشان می دهد، ابزار سنجش از پایایی و روایی مناسب برخوردار بوده است. از فرضیات جزئی، جز دو مورد همگی تأیید شدند و ضرایب حاصل نیز، نشان از برازش مناسب مدل داشتند.

در این پژوهش، شاخص های کیفیت حسابرسی بخش عمومی به طور جامع مورد بررسی قرارگرفته اند؛ و لذا پژوهش حاضر به دنبال ارائه الگویی از کیفیت حسابرسی بخش عمومی با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری است. پژوهش حاضر از منظر هدف، کاربردی و ازنظر ماهیت، توصیفی پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش حاضر مدیران، معاونین و همترازان آن ها، سر حسابرسان و حسابرسان ارشد دیوان محاسبات بوده که تعداد 278 نفر با استفاده از جدول مورگان به عنوان نمونه انتخاب گردیده اند. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه کتبی در سال 1399 بوده است. برای بررسی برازش مدل پژوهش از سه معیار پایایی، روایی همگرا و روایی واگرا به روش فورنل و لارکر استفاده گردید. در پژوهش حاضر از طریق سه معیار ضرایب بارهای عاملی، ضریب آلفای کرونباخ و پایایی ترکیبی بررسی و آنگاه برازش مدل اندازه گیری ، مدل ساختاری و مدل کلی اندازه گیری شد که با استفاده از نرم افزارSPSS 23 و SmartPLS3 صورت پذیرفته است. بر اساس یافته های این پژوهش، متغیرهای عوامل سازمانی، عوامل انسانی، داده ها و معیار استاندارد، برنامه ریزی، فرآیند حسابرسی و گزارشگری استاندارد تأثیر مثبت و معناداری بر کیفیت حسابرسی دارند و به ترتیب به میزان 10% ، 26%، 20%، 11%، 18% و 19% از تغییرات کیفیت حسابرسی را تبیین می کنند. عوامل مداخله گر تأثیر منفی و معناداری بر کیفیت حسابرسی دارد و به میزان ۱۴% تغییرات کیفیت حسابرسی را تبیین می کند.