بازرگانی بین الملل

بررسی روشهای فرصتشناسی و ورود به بازارهای بینالمللی ازجمله مهمترین زمینههای پژوهشی در حوزه بازرگانی بینالملل محسوب میگردد که البته در رابطه با شرکتهای خارجی فعال در ایران کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. پرداختن به این موضوع به ویژه در شرایط بعد از توافقنامه برجام از اهمیت بیشتری برخوردار میشود. این مقاله درصدد است تا یک مطالعه موردی تطبیقی میان روشهای فرصتشناسی شرکتهای کوچک و متوسط از چهار کشور برگزیده در ایران را به انجام برساند. به این منظور بعد از مرور مختصری روی ادبیات موضوع، شش سؤال کلیدی تحقیق تبیین شده و با یک رویکرد کیفی 44 مصاحبه نیمه ساختاریافته با مدیران و نمایندگان شرکتها از کشورهای برگزیده انجام شده است. سپس دادههای گردآوری شده با استفاده است روش تحلیل تم آنالیز شده و تمهای اصلی در مصاحبهها استخراج و در ادامه با ترسیم پروفایل فرصتشناسی شرکتها به تفکیک هر کشور امکان مقابله و مقایسه میان الگوهای رفتاری شرکتها به تفکیک هر کشور و مؤلفه های آن فرآهم شده است. بر اساس نتایج تحقیق اغلب شرکتهای مورد مطالعه فرایند فرصتشناسی خود را با شرکت در نمایشگاهها و/یا اعزام هیأت به ایران آغاز کردهاند لیکن برحسب 6 مؤلفه از جمله شرایط صنعتی شرکت و کشور میهمان، میزان قرابت فرهنگی و وضعیت شبکهسازی مسیرهای متفاوتی را ادامه دادهاند. تحقیق پیش رو میتواند جهت تحلیل و آسیبشناسی ابتکارات توسعه تجارت میان ایران و سایر کشورهای هدف تجاری مورد استفاده قرار گیرد.

تغییرات در اقتصاد جهانی، منجر به بین المللی شدن روابط شرکت ها و متعاقباً بروز پدیده ارتباطات میان فرهنگی شده است. بنابراین، تضمین موفقیت شرکت ها بدون درک چگونگی اعتماد و همکاری در فرهنگ های مختلف می تواند چالش برانگیز و دشوار باشد. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف شناسایی پیشایندهای همکاری مبتنی بر اعتماد در بافت میان فرهنگی صورت گرفت. تحقیق از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش یک تحقیق اکتشافی است که با رویکرد کیفی صورت گرفت. مشارکت کنندگان در پژوهش، یازده نفر از مدیران ارشد در بخش بازرگانی بین المللی در شرکت های خودروسازی ایرانی و چینی بودند که با روش هدفمند انتخاب شدند. داده های حاصل از مصاحبه های نیمه ساختاریافته با روش تحلیل تم مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. بر اساس نتایج پیشایندهای همکاری مبتنی بر اعتماد در بستر میان فرهنگی عبارت اند از: عوامل محیط کلان، کسب اعتبار بین المللی، هوش فرهنگی، عوامل سازمانی، عوامل مدیریتی، اشتراک فرهنگی، شایستگی نیروی انسانی، روابط بین المللی، فرایندهای سازمانی، هدف گذاری اثربخش و تفاوت های فرهنگی. با توجه به یافته ها شفاف سازی اهداف طرفین، پایبندی به تعهدات و صداقت به عنوان پرتکرارترین کدها شناسایی شدند که بینشی را به سیاست گذاران و مدیران در جهت بهبود تعامل های تجاری بین المللی ارائه می دهد.

هدف پژوهش حاضر شناسائی عوامل مؤثر بر نقاط تحویل، انتقال ریسک و هزینه ها در بازرگانی بین الملل با تأکید بر اینکوترمز 2020 می باشد. روش پژوهش با توجه به هدف آن، کاربردی-عملیاتی و از حیث شیوه اجرا، آمیخته (کیفی-کمی) و از نوع پژوهش های اکتشافی می باشد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 12 نفر از خبرگان دانشگاهی و خبرگان حوزه بازرگانی بین الملل، حمل ونقل بین الملل و اینکوترمز و به روش نمونه گیری هدفمند و روش گلوله برفی و جامعه آماری در بخش کمی شامل 10 نفر از خبرگان در حوزه بازرگانی در نظر گرفته شد. ابزارهای جمع آوری داده در بخش کیفی مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی شامل پرسشنامه محقق ساخته می باشد. این پژوهش در دو مرحله شامل روش داده بنیاد و تکنیک دلفی انجام گرفت. در تجزیه وتحلیل داده های بخش کیفی با استفاده از نرم افزارMAXQDA20  و در بخش کمی از روش دلفی و از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج در بخش کیفی نشان داد که تعداد 7 عامل مؤثر، 13 مؤلفه، 11 راهبرد و 2 پیامد شناسایی و استخراج شد. در بخش کمی طی چهار مرحله تکنیک مصاحبه دلفی، 33 عامل مؤثر شناسایی شد. این یافته ها قادر خواهند بود تا یک ابزار برای مدیران ارشد شرکت های دارای تعاملات بین المللی در برنامه ریزی مؤثر برای استفاده از مقررات اینکوترمز در جهت ترکیب بهینه نقاط تحویل، انتقال ریسک و هزینه ها در مدیریت زنجیره تأمین بین المللی و با عنایت به روابط خریدار و فروشنده در معاملات فرامرزی فراهم کنند.