نظام ثبت اختراعات

بعضی از روش های کسب و کار استارتاپ ها (کسب و کارهای نوپا) به جهت عنصر خلاقانه و ابتکاری خود در معرض تضییع حق توسط رقبا قرار دارد. ازاین رو، به منظور رشد و توسعه کسب و کارهای جدید که عمدتاً در بستر فضای مجازی به ظهور رسیده اند حمایت حقوقی از ایده های نوآورانه آن ها بسیار مهم است. در این مجال تلاش می شود ظرفیت های نظام حقوقی برای چنین حمایتی بررسی و سابقه حمایتی در کشورهای مختلف موردمطالعه قرار گیرد. چالش حقوقی مبحث حاضر آن است که روش های کسب و کار در اکثر نظام های حقوقی جز استثنائات حمایتی تلقی شده و قابل حمایت نیستند. ازاین رو مقاله حاضر با روش تحلیلی - توصیفی بدان می پردازد که در چنین فضایی چگونه می توان از این روش های کسب و کار حمایت نمود. مقاله سرانجام نتیجه گیری می کند که ثبت روش های کسب و کار در قالب نظام ثبت اختراعات امکان پذیر است ولی نه تا جایی که به زیان رشد فن آوری و اقتصاد باشد.

موضوع قدرت قوانین از جمله مباحث نوین در مطالعات حقوق مالکیت فکری به حساب می آید. در پی کمّی سازی شدت حمایت های اعطایی به مصادیق آفریده های فکری، این امکان فراهم می شود تا قدرت قوانین کشورهای مختلف سنجیده و با یکدیگر مقایسه شود و زمینه بررسی نتایج مثبت و منفی آن و تأثیرات آن بر رشد و شکوفایی اقتصادی فراهم آید. در این مقاله ابتدا طرق سنجش قدرت قوانین و شاخص های موجود در این زمینه بررسی شده و با به کارگیری شاخص برگزیده، قدرت قانون جدید ثبت اختراعات ایران مورد سنجش قرار می گیرد. از آنجا که بسیاری از اختراعات ثبت شده در دنیا مربوط به شرکت ها و مؤسسات کشورهای توسعه یافته می باشند، ثبت این اختراعات و اعطای انحصارات گوناگون به آنها، کشورهای در حال توسعه و یا کمتر توسعه یافته را با محدودیت های مختلفی در بهره برداری از دانش و فناوری مورد نیاز صنایع شان، مواجه می کند. از این رو بررسی تأثیرات اعطای اینگونه حمایت ها و طول مدت آنها می تواند در تدوین راهبرد اقتصادی کشورهای در حال توسعه مفید و مؤثر باشد. در رابطه با ایران بررسی قانون ثبت اختراعات از منظر قدرت قوانین می تواند زمینه ساز تحلیل ها و مطالعات سازنده در این رابطه باشد.