شاخص آنتروپی شانون

هدف از تحقیق حاضر اولویت بندی عوامل موثر بر وقوع زمین لغزش با استفاده از شاخص آنتروپی شانون و تهیه نقشه خطر پذیری حوضه با استفاده از روش اولویت بندی می باشد.به این منظور با استفاده از تصاویر ماهواره ای ASAR از سنجنده ENVISAT در سال های 2003 الی 2009 و بازدیدهای صحرایی 17 پهنه لغزشی به صورت انتخابی شناسایی و نقشه پراکنش زمین لغزش های منطقه مورد مطالعه در محیط نرم افزار ARCgis تهیه گردید. لایه های اطلاعاتی شیب، جهت شیب، هیپسومتری، نسبت مساحت سطح(ASR)، شاخص موقعیت توپوگرافی (TPI)، شاخص طول شیب(ALS)، شاخص رطوبت(TWI)، زمین شناسی، کاربری اراضی، شاخص پوشش گیاهی نرمال شده(NDVI)، فاصله از گسل، فاصله از رودخانه و فاصله از جاده به عنوان عوامل موثر بر وقوع زمین لغزش شناسایی و نقشه های مذکور در محیط سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه ورقومی گردید.اولویت بندی عوامل موثر با استفاده از شاخص آنتروپی شانون نشان داد که لایه های جهت شیب دامنه، کاربری اراضی، ارتفاع، شیب، شاخص پوشش گیاهی نرمال شده و فاصله از رودخانه بیشترین تاثیر را بر وقوع زمین لغزش حوضه و عوامل شاخص رطوبت، زمین شناسی و شاخص موقعیت توپوگرافی کمترین تاثیر را داشته اند. همچنین تهیه نقشه خطر زمین لغزش با استفاده از مدل آنتروپی و جمع نقشه های وزنی در محیط GIS بدست آمده است. راساس نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش، مناطق واقع در شمال شرق برخی مناطق مرکزی و جنوب غرب دارای خطر بسیار کم تا کم می باشند، در حالیکه بیشتر مناطق مورد مطالعه دارای خطر متوسط تا بسیار زیاد می باشد.

ناپایداری های دامنه ای و بالأخص زمین لغزش ها مخاطرات مهمی برای فعالیت های انسانی هستند که اغلب سبب از دست رفتن منابع اقتصادی، اموال و تأسیسات می شوند. در سال های اخیر عوامل انسانی و طبیعی باعث تشدید خسارت های ناشی از زمین لغزش ها شده است. یکی از راه های کاهش خسارات ناشی از زمین لغزش ها دوری از مناطق خطر است. بدین منظور، لازم است نقشه ی پهنه بندی خطر زمین لغزش برای این مناطق تهیه گردد. هدف این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش های حوضه ی فاروب رومان شهرستان نیشابور و ارزیابی مناطق دارای خطر زمین لغزش برای آماده سازی نقشه ی پهنه بندی خطر زمین لغزش با استفاده از تلفیق دو مدلANP  و شاخص آنتروپی شانون است. در این پژوهش، ابتدا لایه های اطلاعاتی ده پارامتر مؤثر در وقوع زمین لغزش شامل: ارتفاع، بارش، شیب، جهت شیب، زمین شناسی، کاربری اراضی، تراکم پوشش گیاهی، فاصله از رودخانه، فاصله از گسل و فاصله از جاده تهیه گردید. سپس با استفاده از تجربیات دیگر محققان و نظرات کارشناسی، وزن زیرمعیارها در مدل ANP < /span> تعیین گردید. یکی از مهم ترین ویژگی های این مدل تعدیل نظرات کارشناسی است. درنهایت، با استناد به نقشه ی پراکنش لغزش ها و مدل آنتروپی، نقشه ی نهایی خطر زمین لغزش برای حوضه ی مورد نظر تهیه گردید. عامل فاصله از آبراهه و بالأخص فواصل 150-0 متری از آن به عنوان مؤثرترین عامل و پس از آن عوامل شیب و بارش از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر وقوع زمین لغزش در حوضه ی مطالعاتی شناسایی گردید. ارزیابی نقشه ی پهنه بندی زمین لغزش با استفاده از روش SCAI حاکی از دقت مناسب در تشخیص مناطق خطر است. لذا می توان نقشه ی خطر تهیه شده را در کارهای عمرانی و برنامه ریزی های محیطی همواره مدنظر قرار داده و از ساخت و ساز و تغییر کاربری در مناطق با خطر زیاد اجتناب نمود.