جامعه اسلامی ایرانی

در رابطه با برنامه های ماهواره ای، آنچه که کمتر بدان پرداخته شده، تحلیل علمی اثرگذاری های ضمنی و تدریجی برنامه های مذکور بر فرهنگ و حیات اجتماعی مخاطبان بوده است. برای دریافت چنین تصویری باید پرسش هایی را در نظر داشت، از جمله این که در این سریال ها چه رمزگانی نهفته است؟ چه ایده ای بر آن ها مسلط است؟ از چه ترکیب بندی تشکیل شده اند؟ و راهبرد فرهنگی اتخاذ شده آن ها چیست؟ هدف اصلی از پژوهش حاضر پاسخ گویی به سوالات فوق در ارتباط با خانواده است. در این راستا برای تحلیل نظری موضوع از نظریات هژمونی گرامشی، نظریه کاشت و نظریه برجسته سازی استفاده گردید. در بخش میدانی مطالعه نیز از روش تحلیل محتوا برای واکاوی مضامین نهفته در یکی از سریال های پرمخاطب ترکی (عمر گل لاله) استفاده شد. نتایج پژوهش نشان می دهد این مجموعه سریال با برجسته نمودن عناصری مانند روابط عاشقانه-جنسی، رابطه نامشروع، داشتن فرزند نامشروع، خیانت به همسر، طلاق و ازدواج های متنوع درصدد برساخت ترکیب بندی جدیدی از خانواده مغایر با معیارهای جامعه اسلامی ایرانی است. این سریال ضمن برجسته ساختنِ عناصرِ این ترکیب بندی جدید درصدد گسترش و ترویج آن از طریق استهزاء باورهای فرهنگی بینندگان و القای هم زمان ترکیب بندی مذکور به عنوان جایگزین مناسب به ایشان است. در نتیجه راهبرد فرهنگی اتخاذشده در این سریال، «اصالت زدایی از خانواده» بوده است.