مطالب مرتبط با کلیدواژه

ضرب المثل های فارسی


۱.

کار کرد برخی حیوانات در ضرب المثل های عربی و فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: ضرب المثل های عربی ضرب المثل های فارسی حیوانات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸۴ تعداد دانلود : ۱۱۵۶
مثل میراث دیرینه و حاصل فرهنگ، اندیشه و تجربه گذشتگان است. البته شکی نیست که عنصر فرهنگی و ادبی تحت تأثیر موقعیت جغرافیایی هر سرزمینی ویژگی های خاص خود را یافته است. تمدن فارسی و عربی نیز از این قاعده مستثنا نیست و در حوزه فرهنگی و ادبی و به ویژه در ضرب المثل ها می توان تأثیر اندیشه و باور هر یک از مردمان این دو تمدن و نیز تأثیر جغرافیا و طبیعت را به طور آشکار ملاحظه کرد؛ لذا در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی، حیوانات را به عنوان یکی از عناصر طبیعت، در ضرب المثل های کهن عربی و فارسی بررسی می نماییم تا کار کرد آن ها در تبیین مفاهیم مختلف ارزیابی شود. البته از آن جا که بررسی تمام حیوانات در یک مقال نمی گنجد، بر آن شدیم که برخی از پرکاربردترین حیوانات (شتر، سگ، گرگ و کلاغ) را بررسی کنیم تا شباهت ها و تفاوت های این ضرب المثل ها در زبان عربی و فارسی به نوعی روشن شود و مفاهیم مورد نظرشان تبیین گردد و در نهایت نوع نگاه عرب ها و ایرانیان به این حیوانات آشکار گردد. به طور خلاصه می توان گفت که این حیوانات در مثل های کهن عربی و فارسی با فراوانی متفاوت، گاه برای نمایاندن ویژگی های مثبت و منفی انسان به کار می روند، گاه رفتارهای طبیعی و مثبت و منفی انسان ها را مطرح می کنند، گاهی مفاهیم انتزاعی را به صورت ملموس برای ما به تصویر می کشند و گاهی نیز مفاهیم پندآموز را انتقال می دهند.
۲.

مقایسه تطبیقی گفتمان کلیشه های جنسیتی در ضرب المثل های فارسی و ترکی استانبولی از دیدگاه جامعه شناسی زبان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: کلیشه های جنسیتی ضرب المثل های فارسی ضرب المثل های ترکی جامعه شناسی زبان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۳ تعداد دانلود : ۳۱۰
ضرب المثل ها انعکاس دهنده جنبه ها و زاویه های مختلف زندگی مردم و دربردارنده مفاهیم اجتماعی و فرهنگی و به منزله متن های زبانی در کانون توجه زبان شناسی اجتماعی هستند. پژوهش حاضر مطالعه ای توصیفی تحلیلی است که به بررسی کلیشه های جنسیتی در ضرب المثل های فارسی و ترکیه ای از دیدگاه جامعه شناسی زبان پرداخته است. در این مقاله تعداد 100 ضرب المثل دارای کلیشه جنسیتی در زبان فارسی و ترکیه ای، به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب و بررسی شده اند. این پژوهش درپی دستیابی به این پرسش هاست که کدام نوع از کلیشه های جنسیتی در ضرب المثل های فارسی و ترکی بیشتر مشاهده می شود؟ کلیشه های جنسیتی موجود در ضرب المثل های فارسی و ترکی بیشتر بر کدام جنسیت تأثیر می گذارد؟ از منظر جامعه شناسی زبان کاربرد کلیشه های جنسیتی خاص در ضرب المثل های فارسی و ترکی، چگونه اوضاع اجتماعی هر دوره را بازنمایی می کند؟ نتایج این تحقیق بیانگر آن است که کلیشه های جنسیتی در ضرب المثل های مربوط به زنان بیشتر از مردان است. همچنین، بیان ویژگی های اخلاقی در ضرب المثل های فارسی و ترکی بیشتر از سایر ویژگی ها کاربرد داشته است و مفاهیم مطرح شده در ضرب المثل ها نشان دهنده سوگیری جنسیتی، بی توجهی به زنان و سطح پایین اجتماعی زنان در فرهنگ عامه مردم در گذشته است. همچنین، فرهنگ ترک زبانان و ایرانیان به دلیل نزدیکی مرزها و فرهنگ های ایران و ترکیه، در کاربرد کلیشه های جنسیتی در جامعه، دارای شباهت های زیادی با هم هستند.