مطالب مرتبط با کلیدواژه

نقد سندی و متنی روایات


۱.

ابهام زدایی ازآیه 37 سوره احزاب باتکیه بر نقد سندی و محتوایی روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آیه 37 سوره احزاب تبنی ازدواج پیامبر (ص) با زینب بنت جحش نقد سندی و متنی روایات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۸۳ تعداد دانلود : ۶۰۳
چکیده: از جمله آیاتی که از دیرباز بین مفسران مورد گفتگوست، آیه 37 سوره احزاب است که به ماجرای جدایی زید از زینب بنت جحش و سپس ازدواج پیامبر(ص) با زینب اشاره دارد. رهیافت های نادرست برخی از مفسران درتأثیرپذیری از روایات مجعول، سبب شد تا عشق و علاقه قلبی پیامبر(ص) به زینب، علت اصلی جدایی زید و زینب قلمداد شود. اینگونه برداشتهای نادرست زمینه را فراهم نمود تا دشمنان اسلام نیز ازآن یک داستان عاشقانه ساخته، ساحت قدس پیامبر(ص) را با آن آلوده، و عصمت و طهارت انبیاء را زیر سوال ببرند. این پژوهش، با رویکردی تحلیلی و انتقادی، با بررسی سندی و محتوایی روایات، به ارزیابی دیدگاه های مفسران فریقین دراین زمینه پرداخته است. یافته ها نشان می دهدکه؛به دلیل مخالفت با آیات، ضعف درسند، اضطراب در متن روایات، اسرائیلی بودن روایات، مخالفت با عصمت و ... رهیافت برخی ازمفسران نادرست می باشد، از سوی دیگر، قرائن موجود در سیاق آیه، شأن نزول آیه، مباحث تاریخی، و روایات صحیح، رهیافت صحیح را مشخص و روشن می سازدکه؛ ازدواج پیامبر(ص) با زینب به دستور خدا و با هدف شکستن یک سنت جاهلی درارتباط با حرمت ازدواج با همسرمطلقه فرزند خوانده بوده است. لذا منظور ازعبارت « وَتُخْفی فی نَفْسِکَ مَا اللَّهُ مُبْدیهِ» این است که؛ پیامبر(ص) حکم ازدواج با زینب، را که ازطریق وحی به ایشان ابلاغ شده بود، ازمردم مخفی می کرد.
۲.

درنگی در مفاد روایی و تفسیری آیه «یا لَیتَنی کُنتُ تراباً»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نقد سندی و متنی روایات تأویل قرآن تفسیر قرآن تفسیر روایی شیعه علی (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۱۹
روایات متعددی در زمینه تفسیر بخش پایانی آیه «یا لَیتَنی کُنتُ تراباً» رسیده است. این آیه بیانگر آرزوی کفار در روز قیامت است که می گویند: ای کاش خاک بودیم. در مجموع، پنج گزینه روایی در تفسیر و تأویل آیه رسیده که در این مقاله مورد پژوهش قرار گرفته است. برخی از این روایات فاقد سند بوده و سند برخی نیز ضعیف است. در این میان، تنها سند یک روایت صحیح است که با توجه به سیاق می توان آن را مصداق باطنی و تأویل آیه به شمار آورد. قابل ذکر است که گزینه های تفسیری غیر روایی نیز مورد بررسی قرار گرفته است.