مطالب مرتبط با کلیدواژه

روان شناسی اکولوژیک


۱.

بررسی تطبیقی معماری بازار تاریخی تجریش و مرکز خرید ارگ تهران بر اساس نظریه سینومرفی (هم ساختی کالبد رفتار)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روان شناسی اکولوژیک نظریه قرارگاه رفتاری سینومرفی بازار مرکز خرید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۷ تعداد دانلود : ۶۹۴
مطالعات روان شناسی اکولوژیک و مفاهیم جامعه شناختی خرد در زمینه پیوند نظام های کالبدی و رفتاری محیط، بنیان مهمی برای ارزشیابی و پیش بینی نحوه کارکرد محیط فراهم کرده است. در این زمینه، «نظریه مقررفتاری» راجر بارکر که در 1968 مطرح شد، به ترکیب پیچیده ساختار های کالبدی رفتاری محیط با عنوان «سینومرفی» و عامل تعیین کننده رفتار های محیطی افراد اشاره می کند و معادل فارسی آن، «هم ساختی» پیشنهاد شده است. بنابراین، مقایسه هم ساختی ساختار های کالبدی رفتاری در مقر های رفتاری مختلف به رفع ابهامات درباره نحوه تقویت کارآمدی محیط کمک می کند. فهم نحوه تعامل محیط و رفتار، تبیین قابلیت های رفتاری محیط ساخته شده و نحوه رخداد رفتار ها در تناسب با ساختار های محیط اکولوژیک، از اهداف پژوهش هستند. بر این اساس، این پژوهش به بررسی تطبیقی بازار تاریخی تجریش و مرکز خرید ارگ تهران می پردازد. این پژوهش کاربردی، از نوع توصیفی تحلیلی و با رویکردی کیفی کمی است که با روش بررسی اسنادی، مردم نگاری و فنون کار میدانی، به ویژه مشاهده غیر مداخله ای به جمع آوری اطلاعات و با روش استدلال و استنتاج منطقی به تحلیل اطلاعات پرداخته است. وجوه افتراق در هفت مورد از هشت الگوی رفتاری بررسی شده نشان داد که این دو مقر رفتاری از جنبه سه عامل «کیفیت حرکت»، «قابلیت پذیرش تنوع رفتاری و تغییر استفاده در زمان» و «کیفیت تعاملات انسانی» در ساختار کالبدی و به ویژه، «کیفیت کنترل رفتاری» در ساختار اجتماعی و در نتیجه، ماهیت رفتاری متمایز از یکدیگرند. بررسی تطبیقی 28 پارامتر استخراج شده از نظام های شش گانه ساختار کالبدی و چهار پارامتر ساختار اجتماعی محیط، به تحرک رفتاری، تنوع راهبردهای خلاقانه رفتاری و تعاملات انسانی پرشور و گذارا در بازار تجریش و کاهش تحرک و کاهش تنوع رفتارهای انتخابی و اجتماعی در مرکز خرید ارگ اشاره دارد. این پژوهش نتیجه گیری می کند که هم ساختی قوی و منعطف ساختارهای محیطی بازار با الگوهای رفتاری، به تولید مداوم روابط ابتکاری میان محیط اکولوژیک و افراد و هم ساختی ضعیف و غیر منعطف در مرکز خرید ارگ به محدود سازی تنوع رفتارهای محیطی منجر شده است.
۲.

بررسی فضاهای آموزش امن با رویکرد قرارگاه های رفتاری (نمونه موردی دانشکده معماری دانشگاه آزاد سمنان)

کلیدواژه‌ها: محیط رفتار روان شناسی اکولوژیک قرارگاه های رفتاری فضاهای آموزش امن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۱۹
شرایط فیزیکی محیط دانشکده ها در فراگیری و حالات روحی دانشجویان تاثیرگذار است. ایجاد محیط هایی که بتواند جواب گوی این نیازها باشد ضروری است.از سال ها پیش تا به امروز الگوی طراحی معماری دانشکده ها در ایران از پلان یکسان و یک نواختی تبعیت می کرد که عدم رشد مطلوب در همه ی زمینه ها را به دنبال داشت. امروزه در حوزه ی معماری درس روان شناسی محیط اهمیت خاصی یافته است که این نشان دهنده ی اهمیت و ضرورت توجه به این مقوله توسط معماران می باشد. در روان شناسی محیط که به بررسی محیط و رفتار می پردازد، الگوی بوم شناختی یا روان شناسی اکولوژیک کامل ترین الگو در طراحی معماری محسوب می شود. از جمله مباحث بسیار مهم روان شناسی اکولوژیک، قرارگاه های رفتاری است که عبارتند از مکان های کالبدی که الگوی جاری رفتار در آن ها به وقوع می پیوندد.دانشکده ها به عنوان یک قرارگاه رفتاری از خرده قرارگاه های رفتاری تشکیل شده اند که آن ها نیز خود دارای اجزای ریزتری می باشند و ریز قرارگاه های رفتاری نام دارند. اکثر طراحان بدون توجه به فعالیت های صورت گرفته در آن ها به طراحی می پردازند. این مقاله، در طراحی فضاهای آموزشی سعی بر آن دارد، با دقت در کلیه اعمال و رفتارهایی که در دانشکده ی معماری شکل می گیرد، طرحی را شکل دهد که تأمین کننده ی نیاز های رفتاری دانشجویان باشد و در عین حال با توجه به مباحث دیگر مطرح در حوزه ی روان شناسی اکولوژیک یعنی شناخت ویژگی های روان شناختی دانشجویان به غنی سازی محیط در راستای محیط امن و عاری از خشونت اقدام نماید.