خودنظم جویی هیجانی

زمینه: شواهد نشان می دهند که روابط زیاد و بدون مرز در شبکه های مجازی به اعتماد میان زوج ها آسیب جدّی وارد می کند و اختلافات زناشویی، جدایی و حتی طلاق را موجب می شود. آیا می توان با کیفیت زندگی درمانگری بر مهارت های ارتباطی و اعتیاد اینترنتی به افزایش کیفیت زندگی زوجین کمک کرد؟ هدف: هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی کیفیت زندگی درمانگری بر مهارت های ارتباطی، اعتیاد به فضای مجازی، رضایت زناشویی و خودنظم جویی هیجانی در زوجین بود. روش : این پژوهش نیمه آزمایش با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه با گروه گواه بود. جامعه ی آماری تحقیق شامل زوجین مبتلا به اعتیاد به اینترنت و دارای مشکلات ارتباطی در شهر اصفهان بود. از میان آنها،20 زوج به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در گروه های آزمایش (10 نفر) و گواه (10 نفر) جایگزین شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه اعتیاد به اینترنت (یانگ، 1991)، پرسشنامه خودنظم جویی هیجانی (هافمن و کشدان، 2010)، پرسشنامه مهارت های ارتباطی (کوئین دام، 2004)، و پرسشنامه رضایت زناشویی (اولسون، 2006) بودند. کیفیت زندگی درمانگری (فریش، 2006) هفته ای یک بار در 8 جلسه 90 دقیقه ای روی گروه آزمایش اجرا شد. داده ها با استفاده از تحلیل وایانس با اندازه گیری مکرر تحزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که کیفیت زندگی درمانگری بر اعتیاد به فضای مجازی (0/001> p ، 83/89= F ) ، مهارت های ارتباطی (0/001> p ، 282/65= F )، خودنظم جویی هیجانی (0/001> p ، 162/66= F )، و رضایت زناشویی (0/001> p ، 70/78= F ) تاثیر معناداری داشت. این نتایج در دوره پیگیری نیز تداوم یافت. نتیجه گیری : در مجموع مشخص شد که کیفیت زندگی درمانگری زوجین ممکن است به عنوان روشی جدید و مؤثر در بهبود اعتیاد به فضای مجازی، خودنظم جویی هیجانی، مهارت های ارتباطی، و رضایت زناشویی زوجین مورد استفاده قرار گیرد.

مقدمه: سردردهای میگرنی علاوه بر مشکلات جسمانی، می تواند فرایندهای شناختی، هیجانی و روان شناختی بیماران را نیز متأثر سازد که ضروری است با بکارگیری درمان های روان شناختی مناسب نسبت به کاهش این آسیب ها اقدام شود. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان خودنظم جویی هیجانی بر تحمل پریشانی و مهارت های ذهن آگاهی افراد مبتلا به سردردهای میگرنی انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری این پژوهش افراد مبتلا به سردردهای میگرنی مراجعه کننده به مراکز درمانی شهر زنجان در سه ماهه تابستان سال ۱۳۹۸ بود. در این پژوهش تعداد ۳۰ فرد دارای سردردهای میگرنی با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (هر گروه ۱۵ نفر). گروه آزمایش درمان خودنظم جویی هیجانی را در ۱۰ جلسه ۷۵ دقیقه ای دریافت نمودند. پرسشنامه های مورد استفاده شامل پرسشنامه تحمل پریشانی و مهارت های ذهن آگاهی بود. داده ها به شیوه تحلیل کوواریانس چندمتغیری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان خودنظم جویی هیجانی بر تحمل پریشانی (۶۲/۰۸= F؛ ۰/۰۰۰۱≥P) و مهارت های ذهن آگاهی (۲۶/۸۳= F؛ ۰/۰۰۰۱≥P) افراد مبتلا به سردردهای میگرنی تأثیر معنادار دارد. مقدار تاثیر این درمان بر میزان تحمل پریشانی و مهارت های ذهن آگاهی به ترتیب ۶۹% و ۵۲% بوده است. نتیجه گیری: براساس نتایج حاضر می توان گفت درمان خودنظم جویی هیجانی با بهره گیری از تکنیک های همچون شناخت هیجانات، مدیریت کردن آن و آموزش تخلیه هیجانی می تواند به عنوان یک درمان کارآمد جهت بهبود تحمل پریشانی و مهارت های ذهن آگاهی افراد مبتلا به سردردهای میگرنی مورد استفاده گیرد.

زمینه: با توجه به روند رو به رشد شبکه های اجتماعی مطالعاتی درمورد تأثیر این شبکه ها بر روی نگرش، رفتار و سبک زندگی و... انجام شده است. ولی درارتباط با تأثیر شاخص های شناختی بر روی تغییر نگرش در شبکه های اجتماعی مطالعه انجام نشده است. هدف: هدف از این مطالعه ارائه مدلی مفهومی برای بررسی تأثیر عوامل شناختی بر تغییر نگرش افراد در شبکه های اجتماعی است. در همین راستا سه عاملِ (1) انعطاف پذیری شناختی، (2) خودنظم جویی هیجانی و (3) تفکر فعال روشنفکرانه به عنوان عوامل شاخصِ تأثیرگذار در تغییر نگرش در نظر گرفته شده است. روش: روش تحقیق حاضر به لحاظ ماهیت و شیوه اجرا توصیفی و پیمایشی است. جامعه آماری شامل تمام کاربران شبکه های اجتماعی است. نمونه آماری شامل 384 نفر مرد و زن است که بصورت در دسترس انتخاب شدند. برای بررسی میزان تأثیر هر یک از این عوامل سه گانه ی انعطاف پذیری شناختی، خودنظم جویی هیجان، و تفکر فعال روشنفکرانه، به ترتیب، از مقیاس انعطاف پذیری شناختیِ مارتین و روبین (مارتین و روبین، 1995)، پرسشنامه خود نظم جویی هیجان (هافمن و کاشدان، 2010)، و پرسشنامه تفکر فعال روشنفکرانه (استانویچ ووست 2007) و برای بررسی نگرش افراد از پرسشنامه های محقق ساخته که روایی محتوایی با نظر خبرگان و پایایی آن ها توسط روش های آماری تأییدگردید؛ استفاده شده است. پس از تأیید نرمال بودن داده ها از مدل سازی معادلات ساختاری با نرم افزار lisrel استفاده شده است. یافته ها: نتایج آزمون فرضیه ها با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری نشان داد که شاخص های ذکر شده دارای مقدار t قابل قبول در سطح معنادار (0/05 p<) می باشند. بنابراین در تغییر نگرش افراد مؤثر هستند. همچنین نشان داده شد که خودنظم جویی هیجان بر تغییر نگرش در موضوع خشونت خانگی دارای بیشترین تأثیر (به میزان 0/9) است. نتیجه گیری: این بدان معنی است که توانایی های شناختی کاربران شبکه های اجتماعی در تغییر نگرش های آنها تأثیر مستقیم دارد.

زمینه: براساس بررسی های صورت گرفته خودنظم جویی هیجانی و قدرت ایگو از متغیرهای تأثیرگذار بر اضطراب است که در سازماندهی رفتار سازگارانه و جلوگیری از هیجان های منفی مؤثر است. درمان فراشناخت بر باورهای مربوط به کنترل تفکر، راهبردهای خودنظم جویی و افزایش قدرت من در افراد مضطرب مؤثر است اما در زمینه اثربخشی گروهی این درمان شکاف تحقیقی وجود دارد. هدف: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان فراشناختی گروهی بر خودنظم جویی هیجانی و قدرت ایگوی دانشجویان مضطرب انجام شد. روش: این پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه های علامه طباطبایی و شهید بهشتی تهران در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که از میان آنها تعداد 30 نفر به روش نمونه گیری دردسترس و با توجه به ملاک های ورود و خروج از مطالعه به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) جای دهی شدند. گروه آزمایش طی 10 جلسه 45 تا 60 دقیقه ای به صورت گروهی درمان فراشناختی گروهی ولز و کارترایت (2008) را در کلینیک روانشناسی راه سبز دریافت کردند، گروه گواه نیز در لیست انتظار قرار گرفت. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه روانشناختی قدرت ایگو (PIES) مارکستروم و همکاران (1997) و پرسشنامه خودنظم جویی هیجانی هافمن و کشدان (2010) استفاده شد. تحلیل داده ها با استفاده با روش تحلیل کوواریانس چند متغیره انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان فراشناختی گروهی به طور معناداری در افزایش امید (28/48)، خواسته (59/05)، هدف (24/16)، شایستگی (44/64)، وفاداری (48/50)، عشق (9/83)، مراقبت (72/74)، خرد (10/24)، سازگاری (90/92)، پنهان کاری (27/65) و تحمل (33/95) دانشجویان مضطرب مؤثر بود )0/001 (p≤. نتیجه گیری: به نظر می رسد درمان فراشناختی گروهی می تواند با تعدیل باورهای نادرست در مورد کنترل ناپذیری نگرانی، باورهای منفی و افزایش خودباوری فرد منجر به کاهش اضطراب شود.

زمینه: رفتارهای پرخطر یکی از عمده ترین عامل تهدیدکننده نظام سلامت تلقی می شود. گرایش به خطرپذیری در نوجوانان نسبت به دیگر گروه های سنی بالاتر است و کنترل والدین نقش مهمی در پیشگیری از بروز رفتارهای پرخطر دارد. فقدان مهارت ابرازگری هیجانی عامل زمینه ساز مهمی در جهت بروز رفتارهای پرخطر می باشد. مرور پژوهش های مرتبط با خطرپذیری نشان می دهد پژوهش های زیربنایی به ندرت به ارزیابی متغیرهای مربوط پرداخته اند. هدف: بررسی مدل ساختاری رابطه بین کنترل روانشناختی والدین و خودکارآمدی عمومی با رفتارهای پرخطر نوجوانان با میانجی گری خودنظم جویی هیجانی بود. روش: جامعه ی آماری شامل دانش آموزان دوره اول متوسطه ی شهر زنجان بود که در سال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل بودند. بر اساس جدول کرجسی و مورگان و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای از طریق فضای مجازی به خاطر عدم کلاس حضوری دانش آموزان نمونه ای به حجم 403 نفراز هر دو جنس انتخاب (که 214 نفر در گروه دختران و 189 نفر در گروه پسران بودند) شد، و به صورت مجازی به پرسشنامه های خطرپذیری نوجوانان (گالونه و همکاران، 2000)، خودتنظیمی عاطفی مارس (1988)، کنترل روانشناختی وابسته مدار و پیشرفت مدار والدین سوننز و همکاران (2010)، و خودکارآمدی عمومی شرر و همکاران (1982) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از روش آماری مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: اثر مستقیم کنترل روانشناختی والدین بر خودنظم جویی هیجانی (0/01p< ، 0/28- β=) و رفتارهای پرخطر (0/01p< ، 0/22 β=) معنادار بود. اثر مستقیم خودکارآمدی بر خودنظم جویی هیجانی (0/01p< ، 0/31 β=) و رفتارهای پرخطر (0/01p< ، 0/24- β=) معنادار بود. همچنین رابطه بین کنترل روانشناختی والدین و خودکارآمدی با رفتار پرخطر از طریق خودنظم جویی هیجانی معنادار بود. نتیجه گیری: براساس نتایج به دست آمده، حمایت و کنترل خانواده نقش مهمی در پیشگیری از گرایش به رفتارهای پرخطر دارد. همچنین تجهیز دانش آموزان به مهارت های فردی همچون خودکارآمدی در زمینه مدیریت و خودنظم جویی هیجانی می تواند در پیشگیری به انجام رفتارهای پرخطر مؤثر باشد.

زمینه: مرور مطالعات پیشین نشان داده است که عوامل روانشناختی از جمله پذیرش بیماری و خودنظم جویی هیجانی در تشدید نشانگان روده تحریک پذیر و پیامدهای درمانی آن تأثیر بسزایی دارند. از جمله روش های مؤثر بر افزایش پذیرش بیماری و بهبود خودنظمجویی هیجانی می توان به روش آموزش آرام سازی و آموزش آگاهی و ابراز هیجانی اشاره کرد. هدف: پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش آرام سازی و آموزش آگاهی و ابراز هیجانی بر پذیرش بیماری و خودنظم جویی هیجانی در بیماران مبتلا به نشانگان روده تحریک پذیر انجام شد. روش: طرح پژوهش حاضر، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی بیماران مبتلا به نشانگان روده تحریک پذیر مراجعه کننده به مطب های پزشکان فوق تخصص گوارش در شمال غرب تهران از سال 1400 تا تیرماه سال 1401 بود که تشخیص نشانگان روده تحریک پذیر را دریافت کرده بودند. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تعداد 60 بیمار مبتلا به نشانگان روده تحریک پذیر انتخاب شد و سپس به صورت تصادفی در سه گروه 20 نفری (دو گروه آزمایش و یک گروه گواه) قرار گرفتند. ابزارهای مورد استفاده در پژوهش حاضر شامل پرسشنامه های پذیرش بیماری مزمن (بیجام و همکاران، 2015) و خود نظم جویی هیجانی (سبک های عاطفی) (هافمن و کاشدان، 2010) بود. هم چنین برای گروه آزمایش اول، آموزش آرام سازی و برای گروه آزمایش دوم، آموزش آگاهی و ابراز هیجانی در 8 جلسه 90 دقیقه ای به صورت مجازی برگزار شد. جهت تحلیل داده ها نیز از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS-26 استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد در مقایسه با آموزش آرام سازی، آموزش آگاهی و ابراز هیجانی به میزان بیشتری پذیرش بیماری را در مبتلایان به نشانگان روده تحریک پذیر افزایش می دهد. تفاوت اثر آرام سازی و آگاهی و ابراز هیجانی بر مؤلفه های تعهد به انجام کار (004/0 =P) و تمایل و رغبت به تحمل بیماری (034/0 =P) و به تبع آن بر نمره کل پذیرش بیماری (001/0 =P) معنادار بود. همچنین نتایج نشان داد آموزش آرام سازی روش مؤثری برای بهبود خودنظم جویی هیجانی در مبتلایان به نشانگان روده تحریک پذیر نیست ولی تفاوت اثر آرامسازی و آموزش آگاهی و ابراز هیجانی بر عوامل سازگاری (011/0 =P)، پنهان کاری (001/0 =P) و تحمل (008/0 =P) معنادار است. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش حاضر به نظر می رسد، آموزش آگاهی و ابراز هیجانی در مقایسه با آموزش آرام سازی روش مؤثرتری برای افزایش پذیرش بیماری و بهبود خودنظم جویی هیجانی در مبتلایان به نشانگان روده تحریک پذیر است.